Tổng quan về tiền điện tử năm 2023: Liệu năm 2024 có còn tăng trưởng không? Phân tích toàn diện các yếu tố then chốt của thị trường

Những đợt tăng trưởng điên cuồng của năm ngoái bắt nguồn từ đâu?

2023 là năm chuyển mình của thị trường tiền điện tử. Những nhà đầu tư đã vượt qua đợt giảm sâu của năm 2022 cuối cùng cũng nhìn thấy ánh sáng. Những người kiên trì giữ vị thế trong thời điểm tối tăm nhất đang hưởng lợi nhuận lớn.

Dựa trên dữ liệu Chỉ số Thị trường CoinDesk (CMI), toàn bộ năm 2023, thị trường tiền điện tử đã tăng trưởng 123%, chỉ số cuối cùng đóng cửa ở mức 1781.12. Điều gì đã xảy ra đằng sau đó? Chúng ta cần hiểu logic hoạt động của thị trường để dự đoán xu hướng năm 2024.

Thị trường tiền điện tử do ai thúc đẩy?

Để hiểu tại sao giá lại tăng giảm, trước tiên phải nhận diện các thành phần tham gia thị trường. Nói đơn giản, có 9 nhóm vai trò chính:

Nguồn cung: Các dự án xây dựng ứng dụng dựa trên công nghệ blockchain, hiện có hơn 8800 dự án tiền điện tử hoạt động trên toàn cầu.

Nguồn vốn: Bao gồm các quỹ đầu tư mạo hiểm, cá nhân có giá trị ròng cao (gọi là “cá voi”), nhà đầu tư lẻ và quỹ đầu tư tổ chức. Các đối tượng này có mục tiêu khác nhau—có người theo đuổi giá trị dài hạn, có người làm ngắn hạn để kiếm lời.

Phân phối giao dịch: Gồm các sàn giao dịch tập trung (cung cấp thị trường 24/7 và dịch vụ lưu ký tài sản) và sàn phi tập trung (giao dịch P2P trực tiếp, phí thấp hơn). Các nhà môi giới truyền thống cũng tham gia cạnh tranh, cung cấp giao dịch spot và phái sinh.

Cơ quan quản lý: Các cơ quan quản lý chứng khoán, ngân hàng trung ương và bộ tài chính của các quốc gia đang xây dựng các quy tắc chơi, ảnh hưởng trực tiếp đến hình thái tương lai của thị trường.

Năm 2023, 5 yếu tố thúc đẩy đà tăng của thị trường tiền điện tử

1. Dự đoán giảm một nửa của Bitcoin (tháng 4 năm 2024)

Mã code của Bitcoin quy định cứ khoảng 4 năm sẽ xảy ra “sự kiện giảm một nửa”—phần thưởng khai thác bị cắt giảm 50%. Điều này đồng nghĩa nguồn cung Bitcoin mới sẽ giảm mạnh.

Lịch sử cho thấy tầm quan trọng của sự kiện này:

• Sau lần giảm một nửa đầu tiên, Bitcoin tăng 950% trong 6 tháng, 8342% trong 12 tháng
• Sau lần thứ hai, 6 tháng tăng 38%, 12 tháng tăng 286%
• Sau lần thứ ba (tháng 5 năm 2020), 6 tháng tăng 83%, 12 tháng tăng 562%

Trong phần lớn thời gian năm 2023, nhà đầu tư đã chuẩn bị trước, kỳ vọng giảm một nửa sẽ đẩy giá lên nữa. Đó gọi là “thặng dư khan hiếm”—khi nguồn cung giảm còn cầu vẫn còn, giá tự nhiên tăng. Quan trọng hơn, Bitcoin thường dẫn dắt toàn bộ thị trường, tạo ra hiệu ứng “vương miện”.

2. Phê duyệt ETF Bitcoin giao ngay sắp xảy ra

Nghe có vẻ là chi tiết kỹ thuật, nhưng thực chất là bước ngoặt của thị trường tiền điện tử.

Hiện đã có ETF hợp đồng tương lai Bitcoin, nhưng năm 2023 xuất hiện xu hướng mới—nhiều công ty quản lý tài sản hàng đầu toàn cầu nộp đơn xin ETF Bitcoin giao ngay lên Ủy ban Chứng khoán Mỹ. Blackstone, một tập đoàn lớn quản lý tài sản trị giá 9.42 nghìn tỷ USD, cũng đang xếp hàng.

Sự khác biệt nằm ở chỗ nào? ETF hợp đồng tương lai chỉ cần nhà đầu tư đặt cược vào giá, không cần mua Bitcoin thực tế. Nhưng ETF giao ngay khác—quỹ phải mua Bitcoin thật để hỗ trợ ETF.

Điều này có nghĩa gì? Một khi được phê duyệt, có thể có hàng trăm tỷ USD vốn tổ chức đổ vào thị trường Bitcoin. Cộng với áp lực nguồn cung từ giảm một nửa, sự kết hợp này đủ sức đẩy giá lên cao.

3. Hiệu ứng bùng nổ của làn sóng trí tuệ nhân tạo

Năm 2023, sự nổi tiếng của ChatGPT đã thúc đẩy toàn bộ ngành công nghệ. Các cổ phiếu liên quan đến AI (đặc biệt là các nhà sản xuất chip) đạt đỉnh mới. Các dự án AI trong thị trường tiền điện tử cũng hưởng lợi từ đó.

Đây không phải là các đồng tiền thanh toán truyền thống, mà là các dự án xây dựng công cụ AI dựa trên blockchain—token của chúng đại diện cho quyền sử dụng dịch vụ thực tế, phần nào giống như cổ phần số hóa của công ty. Khi làn sóng công nghệ bùng nổ, các dự án này thu hút lượng vốn lớn.

4. Mở rộng quy mô vốn hóa thị trường kỷ lục

Chỉ số rõ ràng nhất: năm 2023, tổng vốn hóa thị trường tiền điện tử tăng 99.2%, gần 75 tỷ USD vốn mới đổ vào.

Điều này không phải là ảo tưởng—đó là sức mua thực sự thúc đẩy. Dữ liệu về khối lượng giao dịch còn trực quan hơn: trung bình 6 tháng, giao dịch hàng ngày đạt 140 nghìn tỷ USD, cao hơn nhiều so với mức trung bình trước đó là 79 nghìn tỷ USD.

Điều này nói lên điều gì? Có nhà đầu tư mới tham gia, hoặc các nhà đầu tư hiện tại tăng cường vị thế. Thêm nữa, tâm lý thị trường từ sợ hãi chuyển sang tham lam, xuất hiện tâm lý FOMO nhẹ về việc bị bỏ lại phía sau.

5. Tăng trưởng vị thế hợp đồng tương lai đạt đỉnh mới

Vị thế hợp đồng tương lai Bitcoin bắt đầu tăng nhanh từ tháng 8, hiện đã đạt 17321 hợp đồng; hợp đồng hợp đồng Ethereum cũng tăng từ tháng 8, hiện có 6114 hợp đồng chưa đóng.

Ý nghĩa của con số này là gì? Khi giá tăng mà khối lượng hợp đồng cũng tăng, chứng tỏ dòng vốn mới đang đổ vào hoặc các nhà chơi cũ đang tăng cường vị thế. Ngược lại, nếu giá giảm mà khối lượng hợp đồng vẫn tăng, nghĩa là có người đang bắt đáy. Tổ hợp tín hiệu hiện tại rõ ràng: thị trường lạc quan, các nhà lớn đang mở rộng vị thế.

Các tổ chức đầu tư rất coi trọng chỉ số này—nó phản ánh kỳ vọng thực sự của các nhà tham gia thị trường.

3 khả năng cho năm 2024

Thị trường tiền điện tử phụ thuộc vào một vấn đề then chốt: kinh tế vĩ mô toàn cầu sẽ phát triển như thế nào?

Tình huống A: Hạ cánh mềm

Giả sử lạm phát tiếp tục giảm, kinh tế duy trì ổn định hoặc tăng nhẹ. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ và Ngân hàng Trung ương châu Âu có thể tạm dừng tăng lãi suất, thậm chí bắt đầu giảm lãi.

Hậu quả: Thanh khoản trở nên dễ dàng hơn, nhà đầu tư chuyển sang các tài sản rủi ro cao hơn, lợi nhuận cao hơn. Thị trường chứng khoán sẽ phục hồi, đặc biệt là cổ phiếu công nghệ. Nhưng sức hấp dẫn của tiền điện tử có thể giảm—vì các cổ phiếu tăng trưởng cao trở nên rẻ hơn.

Tình huống này ảnh hưởng không rõ ràng đến tiền điện tử.

Tình huống B: Tăng trưởng trở lại

Giả sử lạm phát có xu hướng bật lại, hoạt động kinh tế tăng tốc. Các ngân hàng trung ương không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tiếp tục tăng lãi suất.

Hậu quả: Thị trường chứng khoán có thể điều chỉnh mạnh, trái phiếu trở nên hấp dẫn hơn. Nhưng còn một logic khác—Bitcoin và các đồng tiền có nguồn cung hạn chế có thể được xem như “vàng số”, để chống lại rủi ro lạm phát.

Trong tình huống này, tiền điện tử có thể trở thành tài sản trú ẩn mới, mặc dù vẫn còn rủi ro lớn.

Tình huống C: Quái vật lạm phát đình trệ quay trở lại

Kinh tế chậm lại, lạm phát không giảm. Ngân hàng trung ương rơi vào thế tiến thoái lưỡng nan: tăng lãi suất sẽ gây suy thoái, giảm lãi suất sẽ làm xấu đi lạm phát.

Hậu quả: Tăng lãi suất là đòn chí tử đối với ngành công nghệ, bao gồm phần lớn các dự án tiền điện tử. Nhưng lạm phát kéo dài sẽ buộc các nhà đầu tư tìm kiếm công cụ giữ giá trị, Bitcoin có thể được săn đón.

Kết quả phụ thuộc vào quyết định cuối cùng của các ngân hàng trung ương—đây là một “hộp đen” khó dự đoán.

Tiền điện tử có thực sự đáng để đầu tư không?

Chỉ cần nhìn vào dữ liệu năm 2023 là rõ:

• Bitcoin: lợi nhuận 79.85%, cao gấp 6.3 lần so với S&P 500, gấp 2.5 lần Nasdaq 100
• Ethereum: lợi nhuận 40.45%, cao gấp 3.2 lần so với S&P 500, gấp 1.3 lần Nasdaq 100

Các dự án có vốn nhỏ hơn còn mang lại lợi nhuận hàng trăm phần trăm.

Vậy câu trả lời là có—đáng để đầu tư. Nhưng điều kiện tiên quyết là bạn phải có phương pháp đầu tư rõ ràng.

Làm thế nào để đầu tư tiền điện tử?

Giữ lâu dài vs Giao dịch ngắn hạn

Dữ liệu và lịch sử đều chỉ ra một kết luận: Giữ lâu dài các đồng tiền vốn lớn như Bitcoin và Ethereum mang lại lợi nhuận cao nhất.

Điều này hoàn toàn giống với đầu tư chứng khoán—thời gian là bạn bè của bạn. Biến động sẽ dịu đi, xu hướng sẽ xác lập.

Nhưng nếu muốn tăng tốc lợi nhuận, giao dịch ngắn hạn là một con đường khác. Đổi lại, rủi ro sẽ tăng gấp nhiều lần. Điều thực sự cần là quản lý rủi ro bình tĩnh—kiểm soát chặt chẽ tổn thất từng lần, điều chỉnh vị thế theo tỷ lệ.

Gợi ý phân bổ tài sản

Đừng bỏ tất cả trứng vào một giỏ:

1. Vị thế cốt lõi (70%): Các đồng lớn như Bitcoin và Ethereum, rủi ro tương đối kiểm soát được
2. Vị thế tấn công (30%): Các dự án có vốn nhỏ nhưng tiềm năng lớn, gọi là “viên ngọc ẩn”, có thể mang lại lợi nhuận 10x, 50x hoặc 100x

Chìa khóa là tìm các dự án có:

• Nền tảng kỹ thuật vững chắc
• Ứng dụng thực tế rõ ràng
• Đội ngũ phát triển mạnh mẽ
• Nhà đầu tư uy tín, có tiếng

Kết luận: Từ khóa của thị trường tiền điện tử năm 2024

Tổng kết lại các động lực chính của thị trường tiền điện tử năm 2023, cũng như những bài học cho năm 2024:

1. Hạn chế về nguồn cung: Sự kiện giảm một nửa sẽ tiếp tục làm giảm nguồn cung mới
2. Tăng trưởng về cầu: Vốn tổ chức (như ETF giao ngay) có thể đổ vào quy mô lớn
3. Công nghệ thúc đẩy: Làn sóng AI tiếp tục thu hút nhà đầu tư thích rủi ro
4. Môi trường vĩ mô: Cuối cùng phụ thuộc vào quyết định của các ngân hàng trung ương toàn cầu

Thị trường tiền điện tử năm 2023 đã chứng minh giá trị của nó như một tài sản thay thế. Liệu năm 2024 có tiếp tục duy trì đà này hay không, phần lớn phụ thuộc vào việc các nền kinh tế toàn cầu có tiếp tục “bật đèn xanh” cho các tài sản rủi ro cao hay không.

Nhà đầu tư thông minh hiện tại không nên chạy theo đám đông một cách mù quáng, mà là xây dựng khung đầu tư phù hợp với khả năng chịu đựng rủi ro của chính mình. Tiền điện tử cũng giống như bất kỳ thị trường nào khác—cơ hội và cạm bẫy chỉ cách nhau một quyết định.