Geleneksel finansmanda, faiz oranları hep merkez bankasının sözünde olurdu. Fed toplantı yapar, açıklama yapar, küresel varlık fiyatları titremeye başlar. Şirketler bu oranlara göre projelerinin değerli olup olmadığını belirler, sıradan insanlar bu oranlara bakıp paralarını bankada mı tutacak yoksa harcayacak mı karar verir, yatırımcılar ise onu adeta kutsal kitap gibi görür — işte bu, sözde " risksiz faiz oranı"dır ve modern ekonominin fiyatlandırma temelidir.

Ancak şimdi, zincir üstü dünya bu kuralları yeniden yazıyor.

Mesela Morpho'yu ele alalım; bu yıl platformundaki USDC borçlanma faiz oranı %2.8 ile %4.1 arasında dalgalanıyor. Bu rakam, bir komitenin toplantısında belirlenmiş değil; bunun yerine zincir üzerindeki gerçek arz-talep, teminat riski, çapraz zincir fon akışları ve hatta piyasa korku endeksi VIX'in karmaşık etkilerinin sonucu. Küresel kullanıcılar gerçek para ile oy kullanıyor ve ortaya çıkan şey, "merkezsiz zaman maliyeti konsensüsü" oluyor.

Daha da ilginci, bunun kombinlenebilirliği. Uniswap v4’ün likidite sağlayıcı (LP) getirisi otomatik olarak Morpho’ya yönlendirilip faiz kazandırabiliyor, EigenLayer’daki yeniden teminatlandırma varlıkları doğrudan teminat olarak kullanılarak borç alınabiliyor, hatta kimileri NFT telif haklarını teminat olarak paketlemeyi araştırıyor. Bu işlemler geleneksel finansmanda ne kadar karmaşık prosedürler gerektirirdi? Ama zincir üzerinde, birkaç satır kodla hallediliyor.

Morpho, zincir üzeri ekonominin "zaman fiyatlandırma altyapısı" olmaya doğru ilerliyor. Faiz oranları, giderek daha fazla DeFi protokolü tarafından yeni bir referans noktası olarak kabul ediliyor.

Neden zincir üzeri faiz oranlarının daha "gerçek" olduğunu söylüyoruz? Geleneksel sistemin üç temel sorunu var:

İlk olarak, politika müdahalesi. Bir merkez bankası ekonomiyi canlandırmak için faiz oranını doğrudan dip seviyeye çeker, varlık fiyatları hemen...