Short thực sự có thể kiếm tiền? Khám phá cách chơi "đảo ngược" trong thị trường giao dịch.

Tại sao có người lại kiếm được nhiều tiền trong Thị trường Bear?

Đối với hầu hết mọi người, tư duy giao dịch rất đơn giản: mua thấp bán cao. Nhưng trong thị trường có một nhóm người đi ngược lại – họ kiếm tiền khi giá giảm. Đó chính là làm ngắn (shorting), một thao tác phổ biến trong tài chính truyền thống và thị trường tiền điện tử, nhưng dễ mắc sai lầm.

Từ thế kỷ 17, việc bán khống đã tồn tại tại thị trường chứng khoán Hà Lan. Trường hợp nổi tiếng nhất? Sự kiện GameStop năm 2021 - các nhà đầu tư nhỏ lẻ hợp tác mua vào, khiến những người bán khống bị kẹt; còn có cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, các thao tác bán khống quyết liệt đã làm trầm trọng thêm sự sụp đổ của thị trường.

Chơi short như thế nào? Chỉ cần một ví dụ thực tế là hiểu.

Logic cơ bản: Bạn nhìn nhận rằng một tài sản nào đó sẽ giảm giá → Vay từ sàn giao dịch/người môi giới → Bán ngay lập tức → Chờ giá giảm → Mua lại để trả lại người khác → Kiếm lợi từ chênh lệch giá.

Ví dụ thực tế

BTC Bán khống：

• Bạn vay 1 BTC, bán ra với giá 100.000 đô la
• Giá giảm xuống 95.000 đô la, bạn mua 1 BTC trở về
• Kiếm 5000 đô la (đã trừ lãi suất và phí giao dịch)

Ví dụ ngược: Nếu BTC lại tăng lên 105.000 USD, bạn sẽ lỗ 5.000 USD + phí.

Rủi ro chính: Thua lỗ từ việc bán khống về lý thuyết là vô hạn - giá có thể tăng vô hạn, nhưng bạn phải hoàn trả số tiền vay. Đây cũng là lý do tại sao vị thế bán khống có thể bị thanh lý.

Hai cách chơi bán khống

1. Bán khống có bảo đảm (cách chơi tiêu chuẩn): Thực sự mượn tài sản để bán, đây là phương thức chủ đạo
2. Bán khống (bom rủi ro): Không mượn mà bán trực tiếp, dễ bị cấm bởi cơ quan quản lý, dễ bị thao túng thị trường.

Những chi phí và điều kiện bạn cần biết

Trong sàn giao dịch tiền mã hóa, để bán khống cần phải thế chấp tài sản đảm bảo (sử dụng đòn bẩy hoặc ký quỹ giao ngay):

• Tiền ký quỹ ban đầu: chẳng hạn như sử dụng đòn bẩy 5 lần để bán khống 1000 đô la, cần 200 đô la tiền ký quỹ
• Duy trì ký quỹ: Tài khoản phải giữ tỷ lệ vốn tối thiểu, nếu không sẽ bị thanh lý cưỡng chế.
• Tỷ lệ vay tiền: Mỗi ngày bạn phải trả lãi, một số loại tiền tệ phổ biến có tỷ lệ rất cao.

Rủi ro vỡ nợ tồi tệ nhất: Nếu giá tài sản phục hồi mạnh, ký quỹ của bạn sẽ bị ăn mất, sàn giao dịch sẽ trực tiếp cưỡng chế thanh lý, tổn thất lớn.

Giá trị thực sự của việc bán khống

✓ Hedging rủi ro: Nắm giữ vị thế dài trong khi bán khống tài sản liên quan, bảo vệ danh mục đầu tư ✓ Lợi nhuận trong Thị trường Bear: Chiến lược mua tăng truyền thống không còn hiệu quả trong Thị trường Bear, bán khống là một lối thoát khác. ✓ Phát hiện gian lận: Những người bán khống thường sẽ nghiên cứu sâu, phơi bày vấn đề của công ty niêm yết/dự án. ✓ Tăng tính thanh khoản: Nhiều người tham gia giao dịch có nghĩa là việc mua và bán dễ dàng hơn.

Khu vực làm ngắn lớn đến mức nào?

❌ Chi phí vay coin cao: Đặc biệt là tài sản khan hiếm, lãi suất có thể rất đáng sợ. ❌ Bị siết chặt: Tin tốt bất ngờ dẫn đến giá tăng vọt, những người bán khống đồng loạt dừng lỗ, giá bị đẩy lên cao hơn (“siết ngắn”) ❌ Lỗ vô hạn: Khác với việc mua vào, nơi lỗ tối đa là số vốn, việc bán khống lý thuyết có thể lỗ vô hạn. ❌ Rủi ro quản lý: Trong khủng hoảng thị trường, chính phủ có thể tạm thời cấm việc bán khống và buộc phải thanh lý. ❌ Chi phí cổ tức: Trong thời gian bán khống trên thị trường chứng khoán, vẫn phải trả cổ tức cho người nắm giữ.

Sự kéo co giữa quản lý và đạo đức

Việc bán khống luôn gây tranh cãi. Những người phản đối nói rằng nó sẽ làm trầm trọng thêm sự sụt giảm của thị trường, gây tổn hại cho các công ty và nhân viên; trong khi những người ủng hộ cho rằng nó nâng cao hiệu quả của thị trường và phơi bày sự gian lận.

Quy tắc RegSHO của SEC Mỹ và “quy tắc tăng giá” cố gắng cân bằng hai bên: cấm bán khống không có bảo đảm, hạn chế việc bán khống khi giá giảm nhanh, đồng thời yêu cầu công bố các vị thế lớn.

Lời cuối

Bán khống không phải là đánh bạc, mà là công cụ quản lý rủi ro và đầu tư chính thức. Nhưng rủi ro của nó lớn hơn nhiều so với mua vào - cần có ý thức quản lý rủi ro mạnh mẽ hơn, phán đoán chính xác thị trường, và luôn cảnh giác với việc thanh lý. Nếu bạn là người mới, nên chơi tốt giao dịch giao ngay cơ bản trước khi xem xét bán khống với đòn bẩy.