Những ai theo dõi thị trường từ sáng nay chắc đều tim đập nhanh hơn bình thường — BTC bị đạp thẳng xuống dưới 83,000 đô la, mức giảm trong tháng đã vượt quá 20%. Dòng tiền ETF cũng “bỏ phiếu bằng chân”, rút ròng 3.5 tỷ đô la chỉ trong một tuần, toàn thị trường bị thanh lý hơn 400 triệu đô la chỉ sau một đêm.

Nhưng lần này không chỉ đơn giản là điều chỉnh kỹ thuật. Rắc rối thực sự đến từ phía bên kia Thái Bình Dương: Ngân hàng Trung ương Nhật Bản.

Hiện tại thị trường đặt cược khả năng tăng lãi suất vào tháng 12 lên tới 80%, tháng 1 thậm chí còn lên tới 90%. Nghe có vẻ trừu tượng? Nói cách khác cho dễ hiểu — trong hàng chục năm qua, vô số dòng tiền vay yên với lãi suất gần như bằng 0, sau đó đổi sang đô la Mỹ và đổ vào thị trường chứng khoán Mỹ và crypto. Quy mô “giao dịch chênh lệch lãi suất” này ước tính bảo thủ cũng hơn 19 nghìn tỷ. Một khi Nhật thực sự tăng lãi suất, luật chơi sẽ thay đổi ngay lập tức, dòng tiền buộc phải quay về Nhật để đóng vị thế. BTC là tài sản biến động cao, tất nhiên sẽ bị ảnh hưởng đầu tiên.

Nhìn lại lịch sử sẽ thấy đây không phải lời dọa suông. Trước Giáng sinh 2022, Ngân hàng Trung ương Nhật bất ngờ điều chỉnh chính sách YCC, thị trường toàn cầu sập ngay trong ngày hôm đó. Năm nay, ngày 19/12 lại đúng dịp cạn thanh khoản trước kỳ nghỉ Giáng sinh — bất kỳ biến động nào cũng có thể bị phóng đại lên gấp mười lần.

Còn đau đầu hơn là phía Fed. Powell bước vào giai đoạn “im lặng”, theo thông lệ thì đây thường là dấu hiệu cho thấy một quyết định lớn đang được chuẩn bị. Nếu Nhật siết lại, Mỹ không bơm tiền, BTC sẽ bị “kép sát thương”.

Nhân tiện, BNB dạo này cũng thảm không kém. Ban lãnh đạo mới vừa lên đã hô hào tăng trưởng, nhưng dự án trên chuỗi thì lần lượt “đắp chiếu”, người dùng rút lui rõ rệt. Tuy nhiên, đừng lo cho sàn và đội dự án — họ còn sốt ruột hơn nhà đầu tư nhỏ lẻ, chưa biết chừng động thái cứu thị trường đã trên đường.

Vậy giờ phải làm sao?

Đừng để hoảng loạn chi phối. Đóng giao dịch chênh lệch lãi suất chỉ là cú sốc ngắn hạn, không đồng nghĩa với kết thúc chu kỳ tăng trưởng. Sau lần tăng lãi suất trước của Nhật năm 2024, BTC đã lập đỉnh mới trong vòng ba tháng. Quan trọng là phải chú ý hai mốc thời gian: cuộc họp chính sách tháng 12 của Ngân hàng Trung ương Nhật và cập nhật dot plot của Fed.

Quản lý vị thế luôn là ưu tiên số một. Khi thị trường sập mạnh, sống sót quan trọng hơn bắt đáy. Khi khủng hoảng thanh khoản này qua đi, lực hồi phục có thể còn mạnh hơn bạn tưởng.