Cung cầu thúc đẩy thị trường: Nhà giao dịch cần biết những gì

Các nhà giao dịch và nhà đầu tư đều từng tự hỏi tại sao giá cổ phiếu lại tăng hoặc giảm. Câu trả lời đơn giản là Deman Supply – cầu mua và cung bán của các nhà chơi trên thị trường. Hai yếu tố này không chỉ quyết định giá mà còn là chìa khóa để nắm bắt chính xác thời điểm mua bán.

Deman Supply: Khôi phục kiến thức cơ bản

Demand (Demand) là gì

Deman có nghĩa là nhu cầu mua hàng ở các mức giá khác nhau. Khi vẽ đồ thị, ta sẽ có đường Demand Curve thể hiện lượng hàng mà người mua muốn mua ở từng mức giá.

Nguyên tắc cơ bản: Giá cao hơn = giảm cầu mua, Giá thấp hơn = tăng cầu mua

Hai lý do chính:

• Hiệu ứng Thu nhập: Giá giảm làm giá trị trong túi tăng lên, mua được nhiều hơn
• Hiệu ứng Thay thế: Giá rẻ hơn so với hàng hóa khác, nên muốn chuyển sang dùng hàng này nhiều hơn

Các yếu tố quyết định Demand: Thu nhập, Giá hàng hóa khác, Thị hiếu, Số lượng người tiêu dùng, Dự đoán giá trong tương lai, Niềm tin của người tiêu dùng, Mùa vụ, Chính sách nhà nước

Supply (Supply) là gì

Supply là nhu cầu bán hàng ở các mức giá khác nhau. Khi vẽ đồ thị, ta sẽ có Supply Curve thể hiện lượng hàng mà người bán sẵn lòng cung cấp ở từng mức giá.

Nguyên tắc cơ bản: Giá cao hơn = tăng cung bán, Giá thấp hơn = giảm cung bán

Tại sao lại như vậy? Bởi vì giá cao = lợi nhuận tăng, nhà sản xuất muốn sản xuất và bán nhiều hơn

Các yếu tố quyết định Supply: Chi phí sản xuất, Giá hàng thay thế, Số lượng đối thủ cạnh tranh, Công nghệ, Dự đoán giá, Điều kiện khí hậu, Chính sách thuế

Điểm Cân bằng: Giá trị mà tự nhiên hướng tới

Khi đường Demand và Supply cắt nhau, sẽ xuất hiện Cân bằng – giá và lượng hàng ổn định

Nếu giá tăng vượt quá Cân bằng: Người bán tăng hàng, người mua giảm lượng → lượng hàng tồn kho tăng → giá phải giảm trở lại

Nếu giá giảm xuống dưới Cân bằng: Người mua tăng lượng, người bán giảm cung → hàng thiếu hụt → giá phải tăng trở lại

Bài học cho nhà giao dịch: Giá luôn di chuyển về phía Cân bằng, khả năng xác định Cân bằng chính là kỹ năng dự đoán giá

Deman Supply trong thị trường tài chính

Khi nói về cổ phiếu, trái phiếu, các tài sản tài chính khác, ta đang nói về hàng hóa đó.

Những yếu tố ảnh hưởng đến Demand trong thị trường chứng khoán

• Yếu tố vĩ mô kinh tế: Kinh tế phát triển tốt, mọi người sẵn sàng đầu tư, lãi suất thấp = dòng tiền chảy vào thị trường chứng khoán
• Tính thanh khoản của hệ thống tài chính: Nhiều tiền trong hệ thống, mọi người có tiền để đầu tư
• Niềm tin của nhà đầu tư: Tin tốt, kết quả kinh doanh khả quan, công ty phát triển → người muốn mua

Những yếu tố ảnh hưởng đến Supply trong thị trường chứng khoán

• Chính sách công ty: Mua lại cổ phiếu = giảm cung, Phát hành thêm cổ phiếu = tăng cung
• IPO mới: Công ty mới niêm yết = tăng lượng chứng khoán
• Quy định pháp luật: Các quy định như Thời kỳ im lặng (Silent Period) hạn chế các nhà bán lớn

Ứng dụng Deman Supply trong phân tích giá cổ phiếu

1. Phân tích cơ bản (Fundamental)

Giá cổ phiếu cao hay thấp phản ánh cầu hay cung, dựa trên dự đoán của nhà đầu tư về:

• Kết quả kinh doanh quý tới
• Tăng trưởng của công ty
• Khả năng sinh lợi trong tương lai

Ví dụ: Nếu công ty A công bố kết quả kinh doanh tốt, người mua muốn mua nhiều hơn, người bán chần chừ bán → Demand tăng, Supply giảm → Giá tăng

2. Phân tích kỹ thuật (Technical)

Nến Nhật (Candle Stick)

• Xanh lá (Đóng cửa cao hơn mở cửa) = Demand thắng, còn tiếp tục tăng
• Đỏ (Đóng cửa thấp hơn mở cửa) = Supply thắng, còn tiếp tục giảm
• Doji (Mở và đóng bằng nhau) = Demand và Supply cân bằng, chưa rõ xu hướng

Xu hướng (Trend)

• Xu hướng tăng: Giá liên tục lập đỉnh mới = Demand rõ ràng thắng
• Xu hướng giảm: Giá liên tục lập đáy mới = Supply rõ ràng thắng
• Đi ngang: Giá dao động trong phạm vi = chưa rõ ai thắng

Hỗ trợ và Kháng cự (Support & Resistance)

• Hỗ trợ: Điểm Demand tích tụ chờ mua, giá giảm đến đây sẽ bật lên
• Kháng cự: Điểm Supply tích tụ chờ bán, giá tăng đến đây sẽ bị chặn lại

Zone Demand Supply: Kỹ thuật giao dịch phổ biến

Ý tưởng chính

Giá di chuyển theo các mô hình:

1. Chạy (Rally/Drop): Quá tải Demand hoặc Supply
2. Tạm dừng (Base): Hai phe đấu nhau cân bằng
3. Phá vỡ (Breakout): Một phe thắng, giá tiếp tục chạy

4 dạng giao dịch

1. DBR (Demand Zone Drop Base Rally) – Xu hướng tăng trở lại

Giá giảm (Drop) từ lo sợ bán → Tạo nền (Base) → Tin tốt/Demand nổi lên → Giá tăng (Rally)

Giao dịch tại: Phá vỡ phía trên của nền, cắt lỗ phía dưới nền

2. RBD (Supply Zone Rally Base Drop) – Xu hướng giảm trở lại

Giá tăng (Rally) do Demand quá lớn → Tạo nền (Base) → Tin xấu/Supply nổi lên → Giá giảm (Drop)

Giao dịch tại: Phá vỡ phía dưới của nền, cắt lỗ phía trên nền

3. RBR (Demand Zone Rally Base Rally) – Tiếp tục xu hướng tăng

Giá tăng (Rally) → Tạo nền (Base) → Tiếp tục tăng (Rally) do Demand còn mạnh

Giao dịch: Theo xu hướng tăng

4. DBD (Supply Zone Drop Base Drop) – Tiếp tục xu hướng giảm

Giá giảm (Drop) → Tạo nền (Base) → Tiếp tục giảm (Drop) do Supply còn mạnh

Giao dịch: Theo xu hướng giảm

Tóm lại: Deman Supply là la bàn của thị trường

Deman Supply không khó, chỉ cần hiểu rằng có người muốn mua hay muốn bán nhiều hơn

Những ai hiểu sâu về Demand Supply có thể:

• Đọc từng nến, biết phần nào thắng
• Xác định chính xác điểm Cân bằng và chờ phá vỡ
• Tính toán dựa trên xu hướng, tránh đảo chiều thất thường
• Có kế hoạch rõ ràng, cắt lỗ đúng điểm một cách tỉnh táo

Nhưng nhớ rằng lý thuyết chỉ là lý thuyết, thực hành với giá thật mới thành thạo. Bắt đầu từ một lượng nhỏ, dần dần lớn lên, và nếu chưa tự tin, hãy hoãn lại giao dịch với Quản lý rủi ro hợp lý