Có thể mua bán cổ phiếu trong cùng ngày không? Phân tích toàn diện về giao dịch T+0 và giao dịch trong ngày

Hiện tượng “Giao dịch trong ngày” trong thị trường chứng khoán ngày nay

Nhiều nhà đầu tư cảm thấy bị ràng buộc bởi hệ thống giao dịch T+2 truyền thống — cổ phiếu mua trong ngày phải chờ đến ngày hôm sau mới được bán, dẫn đến bỏ lỡ nhiều cơ hội giao dịch. Thực tế, cổ phiếu có thể mua bán trong cùng ngày, ngành gọi là giao dịch trong ngày (day trading) hoặc T+0.

Từ khi thị trường chứng khoán Đài Loan mở cửa vào năm 2014, khối lượng giao dịch trong ngày chiếm gần 40% tổng giao dịch, số lượng người tham gia tăng theo từng năm. Điều này không chỉ áp dụng cho cổ phiếu, hợp đồng tương lai, quyền chọn, hợp đồng chênh lệch (CFD) và cả Tiền điện tử đều hỗ trợ giao dịch trong ngày. Tuy nhiên, cổ phiếu vẫn là lựa chọn phổ biến nhất của các nhà giao dịch trong ngày, chủ yếu vì tính thanh khoản dồi dào, đặc biệt là các cổ phiếu công nghệ và cổ phiếu nhỏ có biến động giá mang lại nhiều cơ hội giao dịch hơn.

Bản chất của Giao dịch trong ngày: Làm thế nào để thực hiện T+0 trong hệ thống T+2

Giao dịch trong ngày (day trading) có ý tưởng rất đơn giản — hoàn thành việc mua và bán trong thời gian rất ngắn (trong cùng ngày giao dịch), nhằm mục đích kiếm lợi từ chênh lệch giá. Nhà đầu tư có thể mua cổ phiếu TSMC lúc 9:15 sáng, rồi bán ra lúc 2:30 chiều.

Hệ thống giao dịch chứng khoán Đài Loan vốn dĩ là T+2 (giao dịch xong đến ngày làm việc thứ hai mới thanh toán), vậy làm sao có thể thực hiện mua bán trong cùng ngày? Câu trả lời nằm ở việc các công ty chứng khoán cung cấp dịch vụ vay vốn và vay cổ phiếu như trung gian. Nói đơn giản:

Nhà đầu tư sáng hôm đó kỳ vọng vào một cổ phiếu nào đó, vay vốn từ công ty chứng khoán để mua 100 lô; chiều đến khi nhận thấy giá đã đạt đỉnh, họ bán ra 100 lô đó. Về mặt pháp lý, hệ thống vẫn là T+2, nhưng nhà đầu tư đã hoàn tất mua bán trong ngày, còn công ty chứng khoán thu phí vay vốn và phí giao dịch trong quá trình này. Đối với nhà đầu tư, họ đã thực hiện mua bán trong ngày, đó chính là cơ chế hoạt động của giao dịch trong ngày cổ phiếu.

Giao dịch trong ngày cổ phiếu hiện tại vs Giao dịch trong ngày qua vay mượn: Hai phương thức hoạt động

Giao dịch trong ngày cổ phiếu hiện tại

Sử dụng vốn tự có để thực hiện giao dịch trong ngày, thao tác khá đơn giản.

Cách thao tác:

• Khi kỳ vọng tăng giá: Mua cổ phiếu trong ngày → Bán cổ phiếu trong ngày (mua nhiều)
• Khi kỳ vọng giảm giá: Bán cổ phiếu trong ngày → Mua cổ phiếu trong ngày (bán khống)

Điều kiện mở tài khoản:

• Mở tài khoản tại công ty chứng khoán đủ 3 tháng
• Giao dịch tối thiểu 10 lần trong năm gần nhất
• Ký cam kết về rủi ro và hợp đồng giao dịch trong ngày

Chi phí:

• Thuế chứng khoán: 0.15%
• Phí giao dịch: 0.1425%

Giao dịch trong ngày qua vay mượn (giao dịch ký quỹ)

Thực hiện thao tác đòn bẩy bằng cách vay vốn hoặc vay cổ phiếu. Vay vốn để giao dịch trong ngày gọi là vay tiền, vay cổ phiếu gọi là vay chứng khoán.

Cách thao tác:

• Khi kỳ vọng tăng giá: Vay vốn mua + Vay cổ phiếu bán (mua nhiều)
• Khi kỳ vọng giảm giá: Vay cổ phiếu bán + Vay vốn mua (bán khống)

Điều kiện mở tài khoản:

• Mở tài khoản tại công ty chứng khoán đủ 3 tháng
• Giao dịch tối thiểu 10 lần trong năm gần nhất
• Giao dịch trong năm gần nhất đạt trên 25 vạn TWD
• Cần mở tài khoản tín dụng

Chi phí:

• Thuế chứng khoán: 0.3%
• Phí giao dịch: 0.1425%
• Lãi vay trung bình: 0.08%

Cơ hội và rủi ro của Giao dịch trong ngày cổ phiếu

Điểm hấp dẫn thu hút nhà đầu tư

• Quyền tự chủ dừng lỗ ngay lập tức: Không cần chờ ngày hôm sau, phát hiện sai lầm có thể thoát lệnh ngay để cắt lỗ
• Hiệu quả luân chuyển vốn cao: Giao dịch một lần là xong, về lý thuyết không chiếm dụng vốn, hiệu quả sử dụng vốn tốt hơn phương pháp giữ cổ phiếu lâu dài
• Tránh rủi ro qua đêm: Tránh mất mát do các tin tức quốc tế ban đêm hoặc sự kiện đột xuất gây ra gap giá
• Tăng tần suất giao dịch: Biến động ngắn hạn có thể tận dụng tối đa, tạo nhiều cơ hội lợi nhuận hơn

Những rủi ro cần chú ý

• Đòn bẩy như con dao hai lưỡi: Dù tưởng chừng không vốn, nhưng thực chất là sử dụng đòn bẩy tài chính, thua lỗ cũng bị phóng đại. Người thiếu vốn dễ rơi vào rủi ro cao, nếu thua lỗ hoặc vỡ nợ sẽ đối mặt với khoản nợ lớn
• Bẫy đòn bẩy quá mức: Nhà đầu tư thường dùng đòn bẩy vượt khả năng, đúng hướng thì lợi nhuận cao, nhưng nếu sai hướng hoặc chốt lời quá sớm do áp lực đòn bẩy, dễ dẫn đến thua lỗ lớn, lợi nhuận ít
• Chi phí giao dịch ăn mòn lợi nhuận: Phí giao dịch, thuế tích tụ có thể xóa sạch phần lớn lợi nhuận, cần chú ý rõ chi phí ngắn hạn
• Thời gian bỏ ra lớn: Giao dịch trong ngày yêu cầu theo dõi thị trường liên tục, chú ý diễn biến cổ phiếu, biến động thị trường, dòng tiền, tin tức tức thời, lượng công việc nhiều hơn nhiều so với giao dịch trung hạn

Các công cụ hỗ trợ mua bán trong ngày còn có gì khác

Ngoài cổ phiếu qua vay mượn để thực hiện giao dịch trong ngày, nhiều sản phẩm tài chính tự nhiên hỗ trợ T+0.

Hợp đồng tương lai (Futures)

Hợp đồng tương lai là thỏa thuận mua bán giữa hai bên, cam kết trong thời gian xác định sẽ giao dịch một lượng tài sản với giá cố định. Thị trường hợp đồng tương lai sôi động (khoảng 96% nhà giao dịch là nhà đầu cơ), đặc điểm lớn nhất là đòn bẩy cao, giao dịch hai chiều, tự nhiên hỗ trợ T+0.

Yêu cầu mở tài khoản: Nộp đủ ký quỹ, giao dịch theo hợp đồng theo đơn vị hợp đồng, thường cần khoảng 10 vạn TWD ký quỹ

Chi phí:

• Thuế giao dịch: 2 phần vạn
• Phí giao dịch: Khoảng 30 TWD (tùy theo tài sản)

Quyền chọn (Option)

Quyền chọn là sản phẩm phái sinh dựa trên hợp đồng tương lai, là thỏa thuận quyền của bên mua — có quyền mua hoặc bán tài sản trong thời hạn nhất định theo giá đã thỏa thuận, có thể thực thi hoặc bỏ qua. Khác với hợp đồng tương lai, quyền chọn có tính linh hoạt trong thực thi, quyền thuộc về người mua, và tự nhiên hỗ trợ T+0.

Yêu cầu mở tài khoản: Theo đơn vị hợp đồng, mức tối thiểu thấp hơn hợp đồng tương lai, chỉ cần vài nghìn TWD tiền phí quyền chọn

Chi phí:

• Thuế giao dịch: 1 phần nghìn
• Phí giao dịch: Vài TWD

Hợp đồng chênh lệch (CFD)

CFD là hợp đồng phái sinh ký giữa khách hàng và công ty chứng khoán, nhà đầu tư đặt cọc ký quỹ để giao dịch tài sản, kiếm lợi từ chênh lệch giá mua bán. Khác với hợp đồng tương lai, quyền chọn, CFD không sở hữu tài sản cơ sở, không có ngày đáo hạn, về lý thuyết có thể giữ vô hạn định, và bản thân đã là T+0.

CFD có thể giao dịch nhiều loại tài sản — ngoại hối, vàng, chỉ số chứng khoán, cổ phiếu, dầu mỏ, Tiền điện tử, v.v.

Yêu cầu mở tài khoản: Đăng ký trực tuyến, rất thấp (vài chục đến vài trăm USD)

Chi phí: Chủ yếu là spread của sản phẩm

So sánh chi phí và độ khó của 5 công cụ giao dịch trong ngày

Quy trình thực tế mua bán trong ngày cổ phiếu

Logic của giao dịch trong ngày không phức tạp, chủ yếu là dự đoán hướng đi:

1. Mua nhiều (dự đoán tăng) — Mua trong ngày + Bán trong ngày
2. Bán khống (dự đoán giảm) — Bán trong ngày + Mua trong ngày

Ví dụ thao tác với CFD:

Bước 1: Mở tài khoản trên nền tảng giao dịch Xác minh danh tính và nạp tiền

Bước 2: Chọn sản phẩm giao dịch Chọn cổ phiếu hoặc sản phẩm khác bạn muốn giao dịch

Bước 3: Phân tích giá trong ngày Dự đoán xu hướng tăng hoặc giảm ngắn hạn

Bước 4: Gửi lệnh giao dịch

• Dự đoán tăng: Mua (mua nhiều), giữ trong ngày
• Dự đoán giảm: Bán (bán khống), giữ trong ngày

Bước 5: Đặt lệnh dừng lỗ Thiết lập mức dừng lỗ để kiểm soát rủi ro

Ưu điểm của CFD là không cần mua cổ phiếu thật, chỉ dựa trên cổ phiếu làm tài sản đầu tư. Hỗ trợ cả mua và bán khống, đòn bẩy linh hoạt, yêu cầu thấp — ví dụ, đầu tư 1 lô cổ phiếu Apple chỉ khoảng 8 USD. Chính vì vậy, CFD rất phù hợp cho giao dịch ngắn hạn, nhưng rủi ro cũng tăng theo.

Các câu hỏi thường gặp của nhà đầu tư

Q: Có thể mua bán cổ phiếu lẻ trong ngày không? Không thể. Dù là trong phiên hay sau giờ, cổ phiếu lẻ không mở giao dịch vay mượn, tối đa phải chờ ngày hôm sau mới bán được.

Q: Những cổ phiếu nào của Đài Loan có thể giao dịch trong ngày? Các cổ phiếu thành phần của chỉ số Đài Loan 50, Trung bình 100, và các cổ phiếu trong chỉ số FTSE TW50 (khoảng 200 mã) đều có thể thực hiện giao dịch vay mượn hoặc cổ phiếu hiện có. Ngoài ra, quyền chọn, hợp đồng tương lai, CFD đều hỗ trợ giao dịch trong ngày tự nhiên. Ở thị trường Mỹ, tài khoản bình thường không quá 3 lần giao dịch trong 5 ngày; nếu tài sản trên 25.000 USD thì không giới hạn, dưới mức này sẽ bị đóng băng 90 ngày.

Q: Thời điểm nào phù hợp để giao dịch trong ngày? Thường giao dịch trong ngày diễn ra trong các thời điểm thị trường sôi động, biến động cao như mở cửa, đóng cửa hoặc khi có tin tức lớn phát ra.

Tóm lại: Giao dịch trong ngày có phù hợp với bạn không?

Phương thức mua bán trong ngày phù hợp với nhà đầu tư ngắn hạn. Họ tận dụng biến động thị trường để kiếm lợi nhanh, hoặc không muốn chịu rủi ro giữ lệnh qua đêm.

Ưu điểm của giao dịch trong ngày là thanh toán trong ngày, chi phí thấp, nhưng đổi lại phải theo dõi thị trường liên tục. Nếu dự đoán sai hoặc quản lý rủi ro kém, thua lỗ sẽ nhanh chóng mở rộng, thậm chí do thiếu vốn mà vỡ nợ. Trước khi quyết định giao dịch trong ngày, bạn cần đánh giá khả năng dự đoán, khả năng chịu đựng rủi ro và tâm lý của bản thân, đảm bảo hiểu rõ các rủi ro tiềm ẩn.