Cổ phiếu có hậu tố CA và các ký hiệu khác mà nhà đầu tư cần biết

Khi quan sát cổ phiếu trên nền tảng giao dịch chứng khoán, bạn sẽ thấy có các ký hiệu lạ xuất hiện theo dõi cổ phiếu như CA, XM, XD, XN và nhiều ký hiệu khác. Những ký hiệu này không chỉ đơn thuần là biểu tượng tự nhiên mà còn mang ý nghĩa quan trọng ảnh hưởng đến quyết định đầu tư của bạn. Hiểu đúng về các ký hiệu này do đó là kỹ năng cơ bản mà nhà đầu tư cần có.

Ý nghĩa của CA cổ phiếu: Khởi đầu của sự thay đổi

CA viết tắt của Corporate Action có nghĩa là hành động của tổ chức/công ty. Khi cổ phiếu xuất hiện ký hiệu CA, điều đó có nghĩa là “Trong vòng 7 ngày tới, cổ phiếu này sẽ có sự kiện quan trọng xảy ra.”

Việc nhấn vào xem chi tiết ký hiệu CA sẽ cho thấy sự kiện đó là gì, sẽ diễn ra khi nào, và liên quan đến quyền lợi của cổ đông. Thường thì hiển thị dưới dạng các chữ viết tắt, có thể chia thành 3 nhóm chính dựa theo ý nghĩa và cách sử dụng.

Nhóm thứ nhất: Ký hiệu dòng X - “Quyền không được hưởng”

Các ký hiệu bắt đầu bằng X đều xuất phát từ “Excluding”, nghĩa là “Nhà đầu tư sẽ mất quyền lợi nào đó.” Lý do này quan trọng để quyết định mua cổ phiếu trước hay sau ngày ký hiệu này xuất hiện.

XD - Excluding Dividend (Không nhận cổ tức)

Nếu bạn mua cổ phiếu khi có ký hiệu XD xuất hiện, bạn sẽ không có quyền nhận cổ tức trong kỳ này. Tuy nhiên, nếu bạn vẫn giữ cổ phiếu và chờ đến kỳ sau khi XD xuất hiện lần nữa, quyền nhận cổ tức sẽ trở lại với bạn.

Cổ đông thường thắc mắc: Người mua cổ phiếu trước khi XD xuất hiện và người mua sau đó một chút có nhận cổ tức khác nhau không? Câu trả lời là không - tỷ lệ nhận cổ tức là như nhau bất kể bạn mua khi nào, miễn là bạn mua trước hoặc trong ngày XD xuất hiện.

XM - Excluding Meetings (Không tham dự họp cổ đông)

Mua cổ phiếu khi có ký hiệu XM nghĩa là bạn sẽ không có quyền tham dự cuộc họp cổ đông trong kỳ đó.

XW - Excluding Warrant (Không nhận cổ phần Warrant)

Warrant là cổ phiếu con do công ty phát hành, có thể chuyển đổi thành cổ phiếu mẹ. Nếu mua cổ phiếu khi xuất hiện XW, bạn sẽ không có quyền nhận Warrant này.

XS - Excluding Short-term Warrant (Không quyền Warrant ngắn hạn)

Thực hiện tương tự XW nhưng dành cho Warrant có thời hạn ngắn.

XR - Excluding Right (Không quyền mua cổ phần mới)

Khi công ty phát hành thêm cổ phần để huy động vốn, mua cổ phiếu khi có XR nghĩa là bạn không có quyền mua cổ phần mới này.

XT - Excluding Transferable Subscription Right (Không quyền chuyển nhượng quyền mua)

Chứng quyền có thể chuyển nhượng quyền mua cổ phần tăng vốn. Nếu mua khi xuất hiện XT, bạn sẽ không có quyền này.

XI - Excluding Interest và XP - Excluding Principal

XI nghĩa là không nhận lãi, còn XP nghĩa là không nhận gốc mà công ty có thể thông báo hoàn trả trong kỳ đó.

XA - Excluding All (Không có quyền nào)

Ký hiệu này cho biết bạn sẽ không có quyền nào trong các quyền mà công ty đang công bố - cần xem thêm chi tiết.

XE - Excluding Exercise (Không thực hiện quyền chuyển đổi)

Không có quyền chuyển đổi chứng quyền thành cổ phiếu.

XN - Excluding Capital Return (Không nhận tiền hoàn trả từ giảm vốn)

Giảm vốn là việc công ty điều chỉnh cơ cấu vốn, đặc biệt khi có lỗ tích lũy lớn. Mua khi XN xuất hiện nghĩa là bạn không nhận được tiền từ việc giảm vốn này.

XB - Excluding Other Benefit (Không quyền lợi khác)

Ký hiệu này liên quan đến cổ phiếu ưu đãi, cổ phần phổ thông hoặc các chứng khoán khác do công ty phân phối.

Nhóm thứ hai: Ký hiệu dòng T - Kiểm soát hoạt động đầu cơ

Cổ phiếu có ký hiệu T đằng sau cho biết giá tăng nhanh và có hoạt động đầu cơ cao. Sở Giao dịch Chứng khoán có các biện pháp kiểm soát sự biến động này, chia thành ba mức độ.

T1 - Trading Alert Level 1 (Mức cảnh báo đầu tiên)

Cổ phiếu có T1 chỉ được mua bằng tài khoản Cash Balance. Biện pháp này còn hiệu lực trong 3 tuần nữa.

T2 - Trading Alert Level 2 (Mức cảnh báo thứ hai)

Nếu cổ phiếu có T1 vẫn nằm trong danh sách Trading Alert sau 1 tháng, nó sẽ được nâng cấp thành T2, vẫn phải dùng Cash Balance và cấm dùng cổ phiếu này làm tài sản đảm bảo.

T3 - Trading Alert Level 3 (Mức cảnh báo thứ ba)

Mức cao nhất - ngoài các hạn chế của T2, còn cấm chuyển khoản ngay lập tức (Settlement). Có nghĩa là khi bán cổ phiếu, quyền mua không trở lại ngay mà chờ sang ngày hôm sau. Cách này nhằm ngăn chặn mua bán nhiều lần trong cùng ngày.

Nhóm thứ ba: Ký hiệu cảnh báo - Dấu hiệu rủi ro cho nhà đầu tư

H - Trading Halt (Ngưng giao dịch tạm thời)

Cổ phiếu sẽ tạm dừng giao dịch trong 1 phiên, thường do tin đồn chưa chính thức đến thị trường trước khi công ty có thông báo chính thức với Sở Giao dịch.

Nhà đầu tư thường hỏi: Tin gì khiến cổ phiếu xuất hiện ký hiệu H? Thường thì có tin đồn quan trọng nào đó xuất hiện để mọi người biết nhưng công ty chưa nộp hồ sơ chính thức cho Sở Giao dịch?

SP - Trading Suspension (Ngưng giao dịch kéo dài)

Dừng giao dịch quá 1 phiên, thường do nguyên nhân tương tự H nhưng nghiêm trọng hơn hoặc liên quan đến việc không nộp báo cáo tài chính đúng hạn.

NP - Notice Pending (Chờ thông báo)

Công ty có thông tin cần báo cáo đến Sở Giao dịch nhưng chưa gửi. Khi gửi xong, ký hiệu này sẽ chuyển thành.

NR - Notice Received (Thông báo đã nhận)

Công ty chứng khoán đã nhận và xử lý hồ sơ từ công ty niêm yết.

NC - Non-Compliance (Không tuân thủ quy định)

Công ty có thể bị huỷ niêm yết do thua lỗ kéo dài hoặc không nộp báo cáo đúng hạn. Có thời gian 1 năm để khắc phục.

ST - Stabilization (Ổn định giá)

Công ty đang thực hiện các biện pháp giữ ổn định giá cổ phiếu. Phổ biến nhất là “Greenshoe”, trong đó công ty IPO phát hành vượt số lượng dự kiến để dùng lượng cổ phần thừa đó giữ giá không giảm dưới giá IPO trong 30 ngày đầu.

C - Caution (Cảnh báo)

Ký hiệu này cho biết công ty có vấn đề tài chính, rủi ro cao, cảnh báo nhà đầu tư cần thận trọng.

Các công ty có ký hiệu C thường gặp các vấn đề sau:

Về tình hình tài chính:

• Vốn chủ sở hữu dưới 50% vốn điều lệ đã góp
• Tòa án yêu cầu phục hồi hoặc phá sản
• Cơ quan quản lý yêu cầu sửa đổi tình hình hoặc tạm ngưng mở rộng hoạt động

Về báo cáo tài chính:

• Kiểm toán viên không đưa ra ý kiến do hạn chế trong kiểm tra
• Ủy ban Chứng khoán yêu cầu sửa đổi báo cáo tài chính

Về đặc điểm doanh nghiệp:

• Công ty là Cash Company (bán phần lớn tài sản và giữ tiền mặt)

Tầm quan trọng của việc hiểu ký hiệu CA và tất cả các ký hiệu khác

Ý nghĩa của CA cổ phiếu và các ký hiệu khác này là ngôn ngữ mà Sở Giao dịch Chứng khoán dùng để giao tiếp với nhà đầu tư. Hiểu đúng giúp bạn có thể quyết định đầu tư cẩn trọng hơn, tránh mất quyền lợi liên quan đến cổ phiếu của mình.

Khi thấy các ký hiệu đặc biệt này xuất hiện trên cổ phiếu bạn theo dõi, chỉ cần nhấn vào xem chi tiết để hiểu rõ những gì sắp xảy ra và cần làm khi nào. Kiến thức này trở thành công cụ hiệu quả nâng cao kỹ năng đầu tư của bạn ngày càng tốt hơn.