Làm thế nào để sử dụng chỉ số DMI để chính xác bắt đáy và thoát đỉnh trong giao dịch? Phân tích toàn diện 3 tình huống thực chiến

Nếu bạn vẫn đang sử dụng chỉ số đơn lẻ để đánh giá xu hướng, có thể đã lạc hậu rồi. Hôm nay nói về một công cụ bị đánh giá thấp nghiêm trọng——Chỉ số DMI. Cái này do Welles Wilder sáng tạo từ năm 1978, đến nay vẫn còn là một phần trong bộ công cụ của các nhà giao dịch chuyên nghiệp.

Chỉ số DMI thực sự làm gì?

Chỉ số DMI (Directional Movement Index) cốt lõi rất đơn giản: định lượng cường độ xu hướng. Không chỉ đơn thuần nói với bạn “có xu hướng”, mà còn cho bạn một con số để biết đợt行情 này mạnh đến mức nào.

DMI gồm ba đường:

+DI (Chỉ số hướng dương) — đo lường động lực tăng giá. Khi +DI đi lên, cho thấy phe mua đang chiếm ưu thế.

-DI (Chỉ số hướng âm) — đo lường động lực giảm giá. Khi -DI đi lên, cho thấy phe bán bắt đầu kiểm soát.

ADX (Chỉ số trung bình xu hướng) — phán xét. ADX càng cao, xu hướng càng mạnh; ADX thấp, thị trường càng hỗn loạn.

Cách tính chỉ số DMI? Từng bước một

Lấy ví dụ ngày giao dịch hàng ngày, logic tính DMI như sau:

Bước 1: Tính Directional Movement (+DM và -DM)

+DM = Cao ngày hôm nay - Cao ngày hôm qua (lấy dương, âm tính coi như 0)

−DM = Thấp ngày hôm qua - Thấp ngày hôm nay (lấy dương, âm tính coi như 0)

Bước 2: Xác định True Range (TR)

TR = max(Cao cao nhất trong ngày - Thấp thấp nhất trong ngày | Cao cao nhất trong ngày - Đóng cửa hôm qua | Đóng cửa hôm qua - Thấp thấp nhất trong ngày)

Bước 3: Tính DI (chu kỳ 14 ngày)

+DI = (Tổng +DM 14 ngày ÷ Tổng TR 14 ngày) × 100

−DI = (Tổng -DM 14 ngày ÷ Tổng TR 14 ngày) × 100

Bước 4: Tính DX và ADX

DX = |+DI - -DI| ÷ ((+DI + -DI)) × 100

ADX = Trung bình động 14 ngày của DX

Tình huống thực chiến 1: Đánh giá nhanh cường độ thị trường

Bước đầu của giao dịch là nhận diện tình hình. Giá trị ADX chính là bảng điều khiển của bạn.

ADX > 40: Xu hướng cực mạnh, chạy một chiều, theo hoặc chờ điều chỉnh để vào lệnh.

ADX 25～40: Xu hướng rõ ràng, phù hợp theo xu hướng.

ADX < 25: Xu hướng mờ nhạt, sideway, dễ mắc sai lầm.

ADX < 20: Hoàn toàn không có hướng, tránh giao dịch ngược xu hướng.

Xem ví dụ của cổ phiếu Mỹ Apple (AAPL): ngày 6 tháng 11, +DI (đường xanh) cắt lên trên -DI (đường cam), không chỉ là cắt nhau, mà còn thể hiện lực mua vượt bán——tín hiệu mua xuất hiện. Kết quả, Apple từ 179.23 USD tăng lên 199.62 USD (ngày 14 tháng 12), rồi đỉnh điểm ngày 27 tháng 12 rồi giảm trở lại. Nhà giao dịch dùng DMI đã vào lệnh từ tháng 11 rồi.

Tình huống thực chiến 2: Gợi ý bắt đáy, thoát đỉnh——tín hiệu phân kỳ

Đây là điểm mạnh nhất của DMI. Khi giá tạo đỉnh mới, nhưng DMI không theo kịp tạo đỉnh mới, đó chính là phân kỳ đỉnh —— các cao thủ gọi là “tín hiệu chuyển đổi xu hướng”.

Xem ví dụ của dầu Brent: Sau đợt giảm mạnh cuối tháng 2 đến tháng 3, giá tiếp tục xuống thấp, nhưng -DI (đường cam) không tạo đáy mới. Kết quả cuối cùng là gì? Giá đảo chiều đi lên, tín hiệu phân kỳ chính xác đáy.

Biểu đồ tuần của USDJPY rõ hơn: từ tháng 4 đến tháng 10, giá tăng vọt tạo đỉnh mới, nhưng +DI và ADX bắt đầu yếu đi, xuất hiện phân kỳ đỉnh điển hình. Sau đó tháng 10, giá đỉnh, rồi giảm mạnh.

Tín hiệu phân kỳ = cảnh báo suy giảm động lực.

Tình huống thực chiến 3: Xác nhận tín hiệu giao dịch, nâng cao tỷ lệ thắng

Phân kỳ DMI có thể lừa bạn, nhưng kết hợp các chỉ số khác thì khác hẳn.

Ví dụ dùng MACD hỗ trợ: Sau khi xuất hiện phân kỳ DMI, chờ MACD xác nhận. Trong ví dụ dầu Brent, sau khi phân kỳ DMI xuất hiện, MACD ngày 30 tháng 4 xuất hiện Golden Cross, mua vào ở 26.65 USD. Đến ngày 12 tháng 6, MACD xuất hiện Death Cross, bán ra ở 38.945 USD—lợi nhuận gần 46%.

RSI cũng có thể hỗ trợ, dùng mô hình để xác định điểm chốt lời, cắt lỗ—chủ yếu là dùng nhiều góc độ xác nhận tín hiệu, giảm rủi ro tín hiệu giả.

Điểm yếu chết người của chỉ số DMI và cách khắc phục

Điểm yếu 1: Phản ứng chậm

DMI là chỉ số thống kê, dựa trên trung bình 14 ngày quá khứ. Khi thị trường biến động nhanh, nó có thể đã muộn rồi.

Khắc phục: Điều chỉnh tham số. Từ 14 xuống 9, độ nhạy tăng lên ngay lập tức. Nhưng đổi lại, tín hiệu giả cũng nhiều hơn, cần kết hợp các chỉ số khác để lọc.

Điểm yếu 2: Thị trường sideway dễ ra tín hiệu giả

ADX < 25, +DI và -DI thường xuyên cắt nhau, đa phần là tín hiệu rác.

Khắc phục: Đặt ngưỡng ADX. Chỉ tham khảo tín hiệu cắt nhau của DI khi ADX > 25.

Điểm yếu 3: Trễ

Dù chỉ số có tiến bộ thế nào, cũng không thể thay đổi thực tế là các cây nến đã đi qua rồi.

Khắc phục: Kết hợp mô hình hình thái. DMI cho hướng, mô hình hình thái cho điểm vào và điểm dừng lỗ cụ thể.

Ưu điểm của chỉ số DMI

Nếu dùng đúng, DMI có ba chiêu thức tuyệt đỉnh:

1. Định lượng cường độ xu hướng——không còn mơ hồ, có số liệu nói chuyện.

2. Bắt các xu hướng dài hạn——phù hợp đặc biệt với các xu hướng chính.

3. Tín hiệu phân kỳ chính xác cao——thường bắt đáy hoặc thoát đỉnh đúng điểm.

Tóm lại: Cách dùng chỉ số DMI

Chỉ số DMI là vũ khí của trader theo xu hướng, nhưng phải biết cách dùng.

Ba điểm cốt lõi:

1. Dùng ADX để xác định thị trường có xu hướng hay không (chỉ khi ADX > 25 mới xem xét giao dịch)

2. Dùng cắt nhau của DI để tìm điểm mua bán (nhưng phải chờ ADX > 25)

3. Dùng tín hiệu phân kỳ để bắt đáy, thoát đỉnh (kết hợp MACD hoặc RSI để xác nhận)

Nhớ nhé: Tham số có thể điều chỉnh (14 thành 9), chỉ số có thể phối hợp (thêm MACD hoặc RSI), quản lý rủi ro phải có (dựa mô hình hình thái để cắt lỗ).

Giao dịch không có chỉ số thần thánh, DMI cũng vậy. Nhưng người hiểu logic của nó, biết điểm yếu của nó, biết phối hợp các công cụ khác, thường sẽ sống lâu hơn trên thị trường.