Ngân hàng trung ương chỉ cần một câu nói để có thể ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái? Hiểu về chính sách diều hâu và ôn hòa để kiểm soát thị trường ngoại hối

Là một nhà giao dịch ngoại hối, bạn có nhận thấy rằng chỉ cần một lời phát biểu của quan chức ngân hàng trung ương cũng có thể gây ra sóng gió trên thị trường? Logic đằng sau đó chính là lập trường chính sách tiền tệ hawkish và dovish. Bài viết này sẽ phân tích sâu về cách ngân hàng trung ương ảnh hưởng đến xu hướng tỷ giá qua các chính sách của họ.

Tại sao tuyên bố chính sách của ngân hàng trung ương lại gây ra biến động trên thị trường ngoại hối?

Thị trường ngoại hối cực kỳ nhạy cảm với bất kỳ động thái nào của ngân hàng trung ương. Khi các quan chức của Cục Dự trữ Liên bang hoặc Ngân hàng Trung ương Châu Âu đưa ra bình luận về lãi suất hoặc triển vọng kinh tế, thị trường sẽ phản ứng ngay lập tức. Điều này bởi vì chính sách tiền tệ ảnh hưởng trực tiếp đến cung lượng tiền tệ của một quốc gia và sức hấp dẫn của đồng tiền đó.

Nói một cách đơn giản, ngân hàng trung ương điều chỉnh lãi suất và cung tiền để điều tiết nền kinh tế quốc gia, và các quyết định này cuối cùng quyết định dòng vốn nước ngoài có chảy vào hay rút khỏi quốc gia đó. Khi kỳ vọng của thị trường không phù hợp với lời phát biểu của ngân hàng trung ương, thị trường ngoại hối sẽ rơi vào biến động mạnh, chính là thời điểm các nhà giao dịch tìm kiếm cơ hội.

Hai mặt của chính sách tiền tệ: Nới lỏng vs Thắt chặt

Bản chất của chính sách tiền tệ là các quyết định của ngân hàng trung ương nhằm duy trì ổn định kinh tế, kiểm soát lạm phát và tối đa hóa việc làm. Tuy nhiên, các mục tiêu này thường mâu thuẫn nhau, chính là nguồn gốc của sự phân chia giữa chính sách hawkish và dovish.

Chính sách nới lỏng xuất hiện trong thời kỳ kinh tế yếu. Ngân hàng trung ương sẽ giảm lãi suất, tăng cung tiền, làm cho vay dễ dàng hơn, khuyến khích doanh nghiệp và cá nhân tiêu dùng. Ví dụ điển hình là trong giai đoạn đại dịch COVID-19 năm 2020, các ngân hàng trung ương toàn cầu đồng loạt hạ lãi suất và bơm thanh khoản, cuối cùng dẫn đến áp lực giảm giá của các đồng tiền chính như USD.

Chính sách thắt chặt được kích hoạt khi nền kinh tế quá nóng, giá cả tăng vọt. Ngân hàng trung ương nâng lãi suất, thu hẹp cung tiền, kiềm chế lạm phát. Sau khi lạm phát Mỹ đạt mức cao nhất trong 40 năm vào năm 2022, Cục Dự trữ Liên bang nhanh chóng chuyển sang tăng lãi suất mạnh mẽ, chính sách này đã thúc đẩy chỉ số USD đạt mức cao nhất trong hơn 20 năm.

Hawkish vs Dovish: Giải mã toàn diện về lập trường chính sách của ngân hàng trung ương

Các nhà quyết định trong ngân hàng trung ương thường chia thành hai phe, lập trường của họ quyết định hướng đi của chính sách trong tương lai.

Những nhà hoạch định hawkish xem kiểm soát lạm phát là ưu tiên hàng đầu. Khi họ dùng lời lẽ cứng rắn cảnh báo về rủi ro lạm phát, thị trường sẽ kỳ vọng lãi suất sẽ tăng cao hơn. Kỳ vọng này thu hút dòng vốn nước ngoài vì lãi suất cao hơn đồng nghĩa với lợi nhuận đầu tư lớn hơn. Kết quả là đồng tiền của quốc gia đó sẽ tăng giá, thị trường ngoại hối trở nên mạnh mẽ hơn. Chính sách hawkish thường xuất hiện trong giai đoạn tăng trưởng kinh tế nhanh nhưng lạm phát đang gia tăng.

Những nhà hoạch định dovish lại tập trung hơn vào tăng trưởng kinh tế và tỷ lệ việc làm. Họ thiên về duy trì chính sách lãi suất thấp để kích thích vay mượn và tiêu dùng. Khi xu hướng dovish chiếm ưu thế, thị trường kỳ vọng lãi suất sẽ duy trì thấp hoặc còn giảm nữa, điều này làm giảm sức hấp dẫn của đồng tiền quốc gia đó, dẫn đến giảm giá.

Điều cần chú ý là, lập trường của quan chức ngân hàng trung ương không cố định. Thường họ sẽ linh hoạt chuyển đổi giữa hai lập trường dựa trên dữ liệu kinh tế. Sự chuyển đổi này thường là điểm ngoặt của thị trường ngoại hối.

Chính sách hawkish và dovish ảnh hưởng thế nào đến tỷ giá?

Hiểu rõ sự khác biệt cụ thể giữa hai chính sách giúp dự đoán xu hướng thị trường:

Khi ngân hàng trung ương theo lập trường hawkish, kỳ vọng tăng lãi suất sẽ thúc đẩy đồng tiền quốc gia tăng giá. Dòng vốn nước ngoài đổ vào để hưởng lợi nhuận cao hơn, chính sách thắt chặt làm giảm cung tiền, cung cầu mất cân đối đẩy giá trị đồng tiền lên cao hơn nữa.

Ngược lại, chính sách dovish dẫn đến kỳ vọng giảm lãi suất, đồng tiền mất đi sức hấp dẫn, dòng vốn ra tăng, chính sách mở rộng làm tăng cung tiền, cuối cùng dẫn đến giảm giá đồng tiền.

Tại sao lời phát biểu của ngân hàng trung ương lại quan trọng đến vậy?

Các phát biểu của quan chức ngân hàng trung ương về cơ bản là tín hiệu chính sách gửi đến thị trường. Các nhà giao dịch ngoại hối và nhà phân tích theo dõi sát sao những tuyên bố này, đặc biệt là về:

• Hướng đi của chính sách lãi suất: có ngụ ý tăng hoặc giảm lãi suất trong tương lai không
• Đánh giá lạm phát: ngân hàng trung ương nhìn nhận mức giá hiện tại như thế nào
• Triển vọng tăng trưởng kinh tế: dự báo về GDP và việc làm
• Tông giọng trong ngôn ngữ chính sách: cứng rắn, ôn hòa hay trung lập

Khi các quan chức ngân hàng trung ương phát đi tín hiệu hawkish (ví dụ “cần tiếp tục thắt chặt chính sách”), thị trường sẽ định giá kỳ vọng tăng lãi suất ngay lập tức, đẩy giá đồng tiền của quốc gia đó lên. Ngược lại, khi họ phát đi tín hiệu dovish (ví dụ “tăng trưởng kinh tế chậm lại gây lo ngại”), thị trường sẽ kỳ vọng chính sách nới lỏng, làm giảm giá đồng tiền.

Đây chính là lý do tại sao các nhà giao dịch cần theo dõi chặt chẽ biên bản họp, phát biểu của chủ tịch và bình luận của các quan chức — chúng thường ảnh hưởng đến tỷ giá trước cả hành động chính sách thực tế.

Tham khảo thực chiến: làm thế nào để ứng phó với sự chuyển đổi chính sách

Đối với nhà giao dịch ngoại hối, sự chuyển đổi lập trường chính sách của ngân hàng trung ương mang theo cả rủi ro và cơ hội. Khi ngân hàng trung ương chuyển từ dovish sang hawkish (ví dụ, chính sách của Fed năm 2022), đồng tiền của quốc gia đó thường sẽ trải qua một đợt tăng giá mạnh. Ngược lại, khi chuyển từ hawkish sang dovish, xu hướng này cũng xảy ra.

Chìa khóa là nhận diện tín hiệu trước khi thị trường đã phản ánh chính sách mới. Khi các phát biểu của quan chức bắt đầu lệch khỏi kỳ vọng của thị trường, thị trường ngoại hối sẽ biến động mạnh. Lúc này, nhà giao dịch cần theo dõi sát các vị thế hiện tại, đánh giá thời điểm vào hoặc thoát lệnh phù hợp.

Hiểu rõ logic của chính sách hawkish và dovish chính là nắm giữ sức mạnh ảnh hưởng đến thị trường ngoại hối.