Dự đoán xu hướng tỷ giá USD 2024: Khi nào đồng Đài tệ đạt đỉnh? Nhìn vào dữ liệu 10 năm để lập kế hoạch tương lai

Lời nhắc lịch sử về tỷ giá USD: Biến động của Đài tệ thấp hơn trung bình toàn cầu

Muốn hiểu triển vọng dự đoán xu hướng tỷ giá USD hiện tại, trước tiên cần kéo dài dòng thời gian. Trong mười năm qua (tháng 10 năm 2014 đến tháng 10 năm 2024), USD so với Đài tệ dao động trong khoảng 27～34元, biên độ dao động khoảng 23%. Ngược lại, biên độ dao động của Yên Nhật so với USD lên tới 50% (dao động trong khoảng 99～161), gấp đôi Đài tệ. Điều này nói lên điều gì? Thực tế, Đài tệ là đồng tiền tương đối ổn định trên toàn cầu.

Logic đằng sau sự ổn định này rất đơn giản — quyền quyết định tăng giảm của Đài tệ không nằm trong tay Ngân hàng Trung ương Đài Loan, mà nằm trong chính sách tăng lãi suất hoặc giảm lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ(FED). Trong giai đoạn từ 2015 đến 2018, khi toàn cầu trải qua khủng hoảng chứng khoán Trung Quốc và khủng hoảng nợ châu Âu, FED đã giảm tốc độ thu hẹp bảng cân đối kế toán và tiếp tục nới lỏng định lượng, khiến Đài tệ mạnh lên. Đến năm 2020, khi dịch bệnh bùng phát, FED mở rộng bảng cân đối từ 4.5 nghìn tỷ USD lên 9 nghìn tỷ USD, lãi suất trực tiếp giảm xuống 0, USD lập tức mất giá, và Đài tệ tăng vọt lên 27/USD.

Sự đảo chiều xảy ra vào năm 2022. Lạm phát tại Mỹ vượt kiểm soát buộc FED phải kích hoạt chu kỳ tăng lãi suất mạnh mẽ, khiến USD tăng giá phi mã. Đến tháng 9 năm 2024, FED mới kết thúc chu kỳ lãi suất cao này và bắt đầu giảm lãi suất, tỷ giá mới điều chỉnh về khoảng 32.

Gần đây Đài tệ đang làm gì? Những gì đợt biến động tháng 5 đã nói lên

Chuyển dòng thời gian đến tháng 5 năm 2024 — Đài tệ đã diễn ra đợt biến động điên cuồng nhất trong gần 40 năm. Ngày 2 tháng 5, USD so với Đài tệ giảm 5% trong ngày (tăng 5% Đài tệ), lập kỷ lục biến động lớn nhất trong 40 năm, kết thúc ở mức 31.064. Chỉ sau 3 ngày, ngày 5 tháng 5, Đài tệ lại tăng 4.92%, vượt qua ngưỡng tâm lý 30, thấp nhất chạm 29.59. Chỉ trong hai ngày giao dịch, Đài tệ đã tăng gần 10%.

Biến động này dữ dội đến mức nào? Khối lượng giao dịch ngoại hối đạt mức cao thứ ba trong lịch sử. Cần biết rằng từ đầu năm đến tháng 4, Đài tệ còn trong trạng thái giảm giá nhẹ.

Các đồng tiền khu vực châu Á cũng tăng theo, đô Singapore tăng 1.41%, Yên Nhật tăng 1.5%, Won Hàn Quốc còn tăng mạnh 3.8%. Nhưng nếu so về mức độ tăng giá, độ tăng của Đài tệ trong khu vực là không có đối thủ.

Ba tác nhân đằng sau xu hướng USD lần này

Lớp 1: Kỳ vọng ngoại giao từ chính sách thuế của Trump

Điểm bùng phát thực sự bắt nguồn từ chính sách thuế của chính phủ Mỹ. Khi Trump tuyên bố hoãn áp dụng thuế đối xứng 90 ngày, thị trường ngay lập tức xuất hiện hai kỳ vọng — các doanh nghiệp toàn cầu sẽ đổ xô mua hàng để tránh thuế, Đài Loan, một trong những nơi xuất khẩu chip lớn nhất thế giới, có khả năng đơn hàng xuất khẩu sẽ tăng đột biến trong ngắn hạn; đồng thời IMF bất ngờ nâng dự báo tăng trưởng kinh tế Đài Loan, cộng thêm hiệu suất ấn tượng của thị trường chứng khoán Đài Loan. Những tin tốt này lập tức kích hoạt dòng vốn ngoại vào, trở thành động lực thúc đẩy Đài tệ tăng giá lần đầu.

Lớp 2: Ngân hàng trung ương rơi vào thế tiến thoái lưỡng nan chính trị

Trong tuyên bố khẩn cấp ngày 2 tháng 5, Ngân hàng Trung ương quy Đài tệ tăng giá là do “kỳ vọng của thị trường về khả năng Mỹ yêu cầu các đối tác thương mại nâng giá đồng tiền”. Nhưng giải thích này thực ra ẩn chứa một tín hiệu bất an khác — chính sách “công bằng và có đi có lại” của chính quyền Trump rõ ràng liệt kê “can thiệp tỷ giá” vào danh mục kiểm tra.

Nói cách khác, Ngân hàng trung ương hiện đối mặt với tình thế tiến thoái lưỡng nan: Trước đây, Ngân hàng Trung ương Đài Loan có thể can thiệp bất cứ lúc nào để kiềm chế sự tăng giá của Đài tệ, nhưng trong bối cảnh đàm phán Mỹ-Đài, nếu ngân hàng can thiệp lớn vào thị trường ngoại hối, có thể bị Bộ Tài chính Mỹ gọi tên là “người thao túng tỷ giá”. Lo ngại này không phải không có cơ sở — trong quý 1, thặng dư thương mại của Đài Loan với Mỹ tăng 134%, đạt 22.09 tỷ USD, tỷ lệ đầu tư ròng ra nước ngoài so với GDP lên tới 165%. Nếu mất khả năng can thiệp của ngân hàng trung ương, Đài tệ thực sự sẽ đối mặt với áp lực tăng giá lớn.

Lớp 3: Ngành tài chính tập trung phòng ngừa rủi ro

Báo cáo mới nhất của UBS tiết lộ một tác nhân ẩn khác đằng sau đợt biến động này. Báo cáo chỉ ra, mức tăng 5% trong ngày 2 tháng 5 đã vượt xa phạm vi có thể giải thích bằng các chỉ số kinh tế truyền thống. Ai là người thao túng? Là các công ty bảo hiểm nhân thọ Đài Loan và các nhà xuất khẩu thực hiện các hoạt động phòng ngừa rủi ro tỷ giá quy mô lớn.

Chữ số then chốt là 1.7 nghìn tỷ USD — quy mô tài sản nước ngoài của các công ty bảo hiểm nhân thọ Đài Loan (chủ yếu là trái phiếu Mỹ). Trong thời gian dài, các công ty bảo hiểm này thiếu các biện pháp phòng ngừa tỷ giá đủ mạnh, nguyên nhân chính là “Ngân hàng trung ương Đài Loan trước đây luôn có thể kiểm soát tốt sự tăng giá của Đài tệ”. Nhưng giờ tình hình đã khác. Khi ngân hàng trung ương rơi vào thế chính trị khó xử không thể can thiệp mạnh, các công ty bảo hiểm bắt đầu “hoảng loạn” phòng ngừa rủi ro. Phân tích của Financial Times (Anh) chỉ rõ — động lực chính của đợt tăng giá tỷ giá này chính là tâm lý không yên tâm của các công ty bảo hiểm Đài Loan trong hoạt động phòng ngừa tập trung.

UBS còn cảnh báo, khi Đài tệ có xu hướng điều chỉnh giảm, các công ty bảo hiểm và nhà xuất khẩu có thể tăng tỷ lệ phòng ngừa rủi ro hơn nữa, tiềm năng gây ra áp lực bán USD lên tới 1000 tỷ USD (tương đương 14% GDP Đài Loan).

Dự đoán xu hướng tỷ giá USD sau năm 2024: Đài tệ còn tăng được bao nhiêu?

Giới hạn của việc tăng giá? 28元 không khả thi, thị trường đồng thuận quanh vùng 30

Thị trường dự kiến chính phủ Mỹ sẽ tiếp tục gây áp lực để Đài tệ tăng giá, nhưng có ý kiến khác nhau về mức độ tăng. Phần lớn các chuyên gia trong ngành đồng thuận: Khả năng Đài tệ lên tới 28/USD là rất thấp. Khoảng mục tiêu thực tế nằm trong khoảng 30 đến 30.5.

Sử dụng chỉ số tỷ giá thực hiệu quả của BIS(REER) để đánh giá giá trị

Công cụ quan trọng để đánh giá tính hợp lý của đồng tiền là chỉ số tỷ giá thực hiệu quả của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS). Chỉ số này lấy 100 làm mức cân bằng, cao hơn 100 thể hiện đồng tiền bị định giá quá cao, thấp hơn 100 thể hiện bị định giá thấp.

Tính đến số liệu mới nhất cuối tháng 3:

• USD REER khoảng 113 → rõ ràng đang ở trạng thái định giá quá cao
• Đài tệ REER khoảng 96 → vẫn trong phạm vi hợp lý, thấp hơn mức trung bình

Lưu ý rằng, các đồng tiền của các nước xuất khẩu chính ở châu Á còn bị định giá thấp hơn nhiều — chỉ số Yên Nhật chỉ 73, chỉ số Won Hàn Quốc là 89. Điều này có nghĩa là khi Đài tệ tăng về mức hiện tại, từ góc độ định giá vẫn còn dư địa tăng thêm, nhưng không nhiều.

So sánh ngang: mức tăng của Đài tệ phù hợp với các đồng tiền khu vực

Nếu kéo dài chu kỳ quan sát từ biến động bất thường gần đây đến đầu năm 2024, sẽ thấy một thực tế thú vị:

• Mức tăng của Đài tệ: 8.74%
• Mức tăng của Yên Nhật: 8.47%
• Mức tăng của Won Hàn: 7.17%

Xem từ góc nhìn dài hạn, tốc độ tăng của Đài tệ đồng bộ với các đồng tiền khu vực. Đợt tăng nhanh gần đây có vẻ đáng kinh ngạc, nhưng đặt trong xu hướng cả năm thì chỉ là nhịp điệu bình thường.

UBS dự báo tiếp tục tăng giá

Kết luận nghiên cứu của UBS khá rõ ràng: mặc dù Đài tệ gần đây tăng mạnh, nhưng dựa trên nhiều yếu tố, xu hướng tăng vẫn sẽ tiếp tục. Các lý do gồm:

Thứ nhất, mô hình định giá cho thấy Đài tệ đã chuyển từ mức thấp vừa phải sang mức hợp lý cao hơn 2.7 độ lệch chuẩn; thứ hai, thị trường phái sinh ngoại hối thể hiện kỳ vọng tăng giá mạnh nhất trong 5 năm qua; thứ ba, kinh nghiệm lịch sử cho thấy sau các đợt tăng mạnh trong ngày, tỷ giá thường không hồi lại ngay lập tức.

Tuy nhiên, UBS cũng cảnh báo: khi chỉ số tỷ giá thương mại của Đài tệ tăng thêm 3%, gần đến giới hạn chịu đựng của Ngân hàng trung ương, khả năng can thiệp chính thức sẽ tăng lên đáng kể để làm dịu biến động. Nói cách khác, đợt tăng giá vẫn sẽ tiếp tục, nhưng không vô hạn.

Hướng dẫn vận hành tỷ giá USD cho các nhà đầu tư khác nhau

Chuyên gia ngoại hối: Giao dịch trực tiếp hoặc phòng ngừa rủi ro kỳ hạn song song

Nếu bạn đã có kinh nghiệm giao dịch ngoại hối và khả năng chịu rủi ro cao, có hai cách để làm. Một là giao dịch trực tiếp trên các nền tảng ngoại hối các cặp USD/TWD, bắt sóng biến động trong vài ngày hoặc trong ngày; hai là nếu có sẵn tài sản USD, có thể dùng hợp đồng kỳ hạn hoặc các sản phẩm phái sinh khác để phòng ngừa rủi ro, khóa lợi nhuận từ việc Đài tệ tăng giá.

Dành cho người mới bắt đầu: Thử nhỏ, kiểm soát đòn bẩy nghiêm ngặt

Những nhà đầu tư mới, đừng vì đợt biến động này có lợi nhuận cao mà vội vàng tăng cường. Nhớ ba nguyên tắc: thử nhỏ trước, từ từ tăng dần vị thế, tuyệt đối không để tâm lý bốc đồng mà đổ hết vốn vào. Nhiều nền tảng giao dịch ngoại hối cung cấp tài khoản mô phỏng, người mới nên thử nghiệm chiến lược trong tài khoản ảo, xác định tính khả thi rồi mới dùng tiền thật.

Dành cho nhà đầu tư dài hạn: Phân bổ Đài tệ trong danh mục tài sản tổng tối đa 5-10%

Nền kinh tế Đài Loan thực sự vững mạnh — ngành bán dẫn hàng đầu thế giới, dự trữ ngoại hối dồi dào, thặng dư thương mại ổn định. Xét dài hạn, khả năng Đài tệ duy trì vị thế mạnh trong khoảng 30 đến 30.5 là không thấp. Nhưng điều này không có nghĩa là nên đặt toàn bộ vốn vào tỷ giá. Phần ngoại hối trong danh mục đầu tư nên kiểm soát trong khoảng 5-10%, phần còn lại phân bổ vào cổ phiếu, trái phiếu toàn cầu và các tài sản khác để quản lý rủi ro hiệu quả.

Kỹ năng vận hành: Đòn bẩy thấp + cắt lỗ hợp lý

Dù theo chiến lược nào, nguyên tắc cốt lõi để kiếm lợi nhuận ổn định từ chênh lệch tỷ giá là sử dụng đòn bẩy thấp khi giao dịch USD/TWD. Phải đặt mức cắt lỗ rõ ràng cho mỗi giao dịch, khi tỷ giá đi ngược kỳ vọng, phải chốt lời cắt lỗ ngay lập tức, đừng mơ tưởng thị trường sẽ đảo chiều. Đồng thời, theo dõi sát các tuyên bố quan trọng của Ngân hàng trung ương Đài Loan và các diễn biến đàm phán thương mại Mỹ-Đài — hai yếu tố này sẽ quyết định trực tiếp xu hướng tỷ giá trong tương lai.

Kết luận cốt lõi: Đài tệ cân bằng giữa kỳ vọng thị trường và can thiệp của ngân hàng trung ương

Quay lại câu hỏi ban đầu — Đài tệ còn tiếp tục tăng không? Dựa trên các yếu tố cơ bản, chính sách và kỹ thuật hiện tại, câu trả lời là có, nhưng không vô hạn.

Mục tiêu chung của thị trường là Đài tệ lên tới 30元, vượt quá mức này nhưng chưa đến 28元, là phạm vi dự kiến của các bên. Điều quyết định Đài tệ có thể tiến xa hơn nữa hay không chính là cách Ngân hàng trung ương cân bằng giữa áp lực chính trị Mỹ và ổn định tài chính. Một khi Đài tệ tăng vượt quá mức chịu đựng của ngân hàng trung ương (ước tính khoảng 3%), khả năng can thiệp chính thức sẽ tăng mạnh, khiến đà tăng chậm lại.

Với nhà đầu tư, việc nắm bắt đợt biến động này không phải dựa vào cược tỷ giá tiếp tục tăng vọt, mà dựa trên việc xây dựng vị thế hợp lý phù hợp với mức độ rủi ro của bản thân và thiết lập các chiến lược cắt lỗ phù hợp. Trong tâm lý thị trường đang nóng và chính sách của ngân hàng trung ương còn mơ hồ, giữ vững lý trí và kỷ luật thường mang lại lợi nhuận ổn định hơn là đuổi theo đỉnh.