Tại sao giá ngoại hối lại biến động? Tiết lộ 9 yếu tố chính ảnh hưởng đến sự tăng giảm của tiền tệ

Trong thị trường ngoại hối, giao dịch không quá phức tạp, nhưng điều kiện tiên quyết là bạn phải hiểu rõ những yếu tố thúc đẩy sự tăng giảm của tiền tệ. Rốt cuộc, là rủi ro chính trị, dữ liệu kinh tế hay tâm lý nhà đầu tư quyết định giá trị của một đồng tiền quốc gia? Câu trả lời là: chính là sự tác động của chín yếu tố này cùng nhau.

Chúng ta có thể phân loại các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ giá theo chu kỳ thời gian. Biến động ngắn hạn chủ yếu do lãi suất và tâm lý thị trường thúc đẩy; trung hạn thì do rủi ro chính trị, tỷ lệ lạm phát, nợ chính phủ, tình hình việc làm và hiệu suất của thị trường vốn quyết định; còn xu hướng dài hạn thường phản ánh trong điều kiện thương mại và chính sách tài chính.

Yếu tố ngắn hạn: Tín hiệu thị trường phản ứng nhanh

Làm thế nào thay đổi lãi suất ảnh hưởng đến xu hướng tỷ giá

Điều chỉnh lãi suất của ngân hàng trung ương là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp nhất đến tỷ giá. Khi một quốc gia tăng lãi suất, đồng tiền của quốc gia đó sẽ trở nên hấp dẫn hơn — nhà đầu tư có thể nhận được lợi tức cao hơn. Ngân hàng dự trữ Ấn Độ đã từng nâng lãi suất để ngăn chặn đồng rupee giảm giá, ví dụ rõ ràng cho tác dụng hỗ trợ của việc tăng lãi suất đối với tỷ giá.

Ngược lại, nếu bạn muốn hiểu ý nghĩa của việc đồng TWD giảm giá, trước tiên hãy quan sát chính sách lãi suất của Ngân hàng Trung ương Đài Loan. Khi chênh lệch lãi suất của TWD so với các đồng tiền có lợi suất cao khác thu hẹp, nhà đầu tư sẽ có xu hướng bán TWD để đổi lấy các đồng tiền có lợi suất cao hơn, chính là động lực chính khiến TWD mất giá.

Tâm lý thị trường: Động lực vô hình nhưng mạnh mẽ nhất

Tâm lý thị trường không phải là một chỉ số có thể đo lường chính xác, nhưng lại thường dự đoán chính xác biến động tỷ giá ngắn hạn. Khi các nhà giao dịch kỳ vọng một đồng tiền sẽ tăng giá, hiệu ứng đám đông bắt đầu hoạt động — mua theo đám đông sẽ đẩy giá đồng tiền đó lên cao hơn nữa, tạo thành một lời tiên tri tự thực hiện.

Trong giai đoạn 2005-2006, do thị trường nhà đất Mỹ hưởng lợi từ lãi suất thấp, các nhà giao dịch đều lạc quan về việc giá nhà sẽ tăng, tâm lý tích cực này đã trực tiếp thúc đẩy đồng USD tăng giá. Cũng tương tự, logic này áp dụng cho các đồng tiền châu Á — khi triển vọng kinh tế khu vực khả quan, TWD, SGD thường sẽ theo đó tăng giá; ngược lại, sẽ đối mặt với áp lực giảm giá.

Yếu tố trung hạn: Cuộc đấu tranh của các yếu tố cơ bản kinh tế

Tính ổn định chính trị quyết định dòng vốn

Không nhà đầu tư nào muốn bỏ tiền vào những khu vực có rủi ro chính trị cao. Một quốc gia ổn định chính trị, chính phủ tích cực nâng cao đời sống người dân, thì khả năng tăng trưởng kinh tế sẽ lớn hơn, tự nhiên thu hút nhiều vốn ngoại hơn, đồng tiền cũng sẽ mạnh lên.

Ngược lại, sự kiện Brexit đã chứng minh rõ sức mạnh của rủi ro chính trị — ngày cuộc trưng cầu dân ý Brexit diễn ra, đồng bảng Anh đã giảm mạnh so với USD, nhà đầu tư đã dùng tiền của mình để “bỏ phiếu” bằng cách bán đồng bảng, định giá lại giá trị của đồng tiền này ngay lập tức.

Sự khác biệt về tỷ lệ lạm phát tạo ra sự chênh lệch tỷ giá

Nói đơn giản, quốc gia có tỷ lệ lạm phát thấp hơn sẽ có đồng tiền giá trị cao hơn. Nếu quốc gia A có tỷ lệ lạm phát 2%, còn quốc gia B là 15%, nhà đầu tư sẽ ưu tiên mua đồng tiền của quốc gia A. Bài học lịch sử của Zimbabwe rất sâu sắc — khi lạm phát tăng vọt, đồng Zimbabwe nhanh chóng mất giá, cuối cùng trở thành đồng tiền ít được ưa chuộng nhất trong giao dịch ngoại hối.

Nợ chính phủ: Phản ánh gánh nặng tương lai trong hiện tại

Một quốc gia nợ nần chồng chất giống như người phá sản về tín dụng — không ai muốn cho họ vay tiền. Nợ chính phủ cao đồng nghĩa với việc khó thu hút vốn ngoại, cuối cùng dẫn đến đồng tiền của quốc gia đó mất giá. Các nhà đầu tư thông minh sẽ nghiên cứu xu hướng nợ chính phủ trong nhiều năm để đánh giá xem đồng tiền của quốc gia đó có đáng để nắm giữ hay không. Một trong những lý do chính khiến đồng rupee Ấn Độ yếu đi là do nợ chính phủ chưa được cải thiện theo giá dầu tăng.

Dữ liệu việc làm phản ánh nhiệt độ của nền kinh tế

Tỷ lệ thất nghiệp cao biểu thị cho sự trì trệ của nền kinh tế. Khi cơ hội việc làm khan hiếm, thu nhập của người dân giảm, toàn bộ nền kinh tế sẽ mất đi sức sống, và đồng tiền cũng sẽ giảm giá theo. Báo cáo việc làm phi nông nghiệp của Mỹ (NFP) mỗi lần công bố đều gây biến động lớn cho chỉ số USD, điều này cho thấy phản ứng của thị trường đối với dữ liệu việc làm nhạy cảm như thế nào.

Thị trường vốn: Gương soi của nền kinh tế

Chứng khoán giảm mạnh trong dài hạn thường dự báo tâm lý nhà đầu tư không tốt, cuối cùng sẽ kéo theo đồng tiền của quốc gia đó yếu đi. Ngược lại, xu hướng tăng của thị trường vốn ngụ ý nền kinh tế trong tương lai sẽ khả quan hơn, tỷ giá cũng sẽ tăng. Ví dụ, từ năm 2005 trở đi, khi thị trường vốn tăng mạnh, USD/CNH đã có xu hướng tăng dài hạn, phản ánh kỳ vọng của nhà đầu tư vào việc đồng nhân dân tệ sẽ tăng giá.

Yếu tố dài hạn: Những sức mạnh định hình vận mệnh tiền tệ

Ảnh hưởng lâu dài của điều kiện thương mại

Quốc gia xuất khẩu nhiều hơn nhập khẩu luôn có đồng tiền mạnh hơn. Điều này là do các nhà mua hàng nước ngoài cần dùng đồng tiền của quốc gia đó để mua hàng, tạo ra nhu cầu liên tục về tiền tệ. Trung Quốc trở thành đối tác giao dịch ngoại hối quan trọng chính là nhờ điều kiện thương mại của họ duy trì tích cực trong thời gian dài.

Khung chính sách tiền tệ và tài khóa

Chính sách tiền tệ và tài khóa của một quốc gia phối hợp sẽ tiết lộ thái độ của chính phủ đối với nhà đầu tư. Nếu chính sách được thiết kế hấp dẫn dòng vốn nước ngoài, nhà đầu tư sẽ đổ xô vào, thúc đẩy đồng tiền của quốc gia đó tăng giá. Đây là sức mạnh căn bản để thay đổi xu hướng tỷ giá dài hạn.

Ứng dụng thực tiễn: Những điều cần biết trước khi giao dịch

Hiểu rõ chín yếu tố này là điều cực kỳ quan trọng đối với mọi nhà giao dịch ngoại hối. Nhà giao dịch ngắn hạn cần theo dõi sát sao các biến đổi nhỏ trong chính sách lãi suất và tâm lý thị trường; nhà đầu tư trung hạn nên đánh giá rủi ro chính trị, lạm phát và dữ liệu việc làm; còn nhà đầu tư dài hạn thì cần nghiên cứu sâu về điều kiện thương mại và khung chính sách.

Khi bạn muốn hiểu ý nghĩa của việc đồng TWD giảm giá, hãy bắt đầu từ khung này — xem xét chính sách lãi suất của Đài Loan, tính ổn định chính trị, mức độ lạm phát, thị trường việc làm và cấu trúc thương mại, bạn sẽ tìm ra nguyên nhân thực sự đằng sau sự yếu đi của đồng TWD.

Sau khi nắm vững các yếu tố quyết định tỷ giá này, bạn sẽ có thể dự đoán một cách lý trí về hiệu suất tương lai của các đồng tiền khác nhau, từ đó đưa ra các quyết định giao dịch sáng suốt hơn.