Lợi suất là gì và tại sao nó lại quan trọng đối với nhà đầu tư

Khi nói đến đầu tư, từ “Yield” (tỷ suất sinh lợi) là một con số cho biết bạn sẽ nhận lại bao nhiêu tiền từ số vốn đã bỏ ra. Yield có nhiều dạng khác nhau tùy thuộc vào loại tài sản bạn đầu tư, chẳng hạn như cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản hoặc quỹ đầu tư.

Yield là gì?

Yield là con số thể hiện lợi nhuận bạn nhận được từ việc đầu tư, thể hiện dưới dạng phần trăm mỗi năm. Thường thì Yield được tách riêng khỏi “Return”, trong đó Return là tổng lợi nhuận bao gồm cả biến động giá của tài sản, còn Yield thường đề cập đến thu nhập phát sinh từ việc nắm giữ tài sản đó, như cổ tức, lãi suất hoặc tiền thuê.

###Cách tính Yield cơ bản

Công thức tính Yield đơn giản nhất là:

Yield = (Thu nhập hàng năm ÷ Giá mua hoặc giá hiện tại) × 100%

Ví dụ, nếu bạn mua cổ phiếu giá 100 đồng và nhận cổ tức 5 đồng mỗi năm, thì Dividend Yield của bạn là 5%.

Yield phụ thuộc vào yếu tố nào?

1. Loại hình tài sản đầu tư

Khi bạn chọn đầu tư vào trái phiếu (như trái phiếu), thông thường Yield sẽ thấp hơn so với đầu tư vào cổ phiếu, do đó cổ phiếu thường mang lại cơ hội tạo thu nhập cao hơn.

2. Tình hình và điều kiện thị trường

Các yếu tố kinh tế, lãi suất, ổn định chính trị đều ảnh hưởng lớn đến Yield bạn kỳ vọng. Khi lãi suất cao, Yield của trái phiếu thường tăng theo.

3. Thời gian đầu tư

Càng đầu tư lâu, khả năng nhận được lợi nhuận cao hơn càng lớn, vì tiền của bạn có thời gian tích lũy thêm lợi nhuận.

4. Mức độ rủi ro

Đầu tư có rủi ro cao (như cổ phiếu tăng trưởng hoặc tài sản mới) thường phải cung cấp Yield cao hơn để bù đắp rủi ro tăng lên.

5. Chính sách quản lý của công ty

Quyết định của công ty về việc trả cổ tức hoặc đầu tư vào dự án phát triển đều ảnh hưởng đến Yield mà cổ đông nhận được.

Các loại Yield nhà đầu tư cần biết

Dividend Yield - lợi tức từ cổ tức

Khi bạn sở hữu cổ phần của công ty, công ty có thể trả cổ tức cho bạn. Dividend Yield là cổ tức đó so với giá cổ phiếu hiện tại.

Ví dụ: Công ty X trả cổ tức 10 đồng mỗi năm trong khi cổ phiếu giá 200 đồng, vậy Dividend Yield = (10 ÷ 200) × 100 = 5%.

Stock Yield - lợi tức từ lợi nhuận cổ phiếu

Loại Yield này tính dựa trên lợi nhuận ròng của công ty trên mỗi cổ phiếu chia cho giá cổ phiếu hiện tại, còn gọi là Earnings Yield.

Ví dụ: Công ty Y có lợi nhuận ròng 15 đồng trên mỗi cổ phiếu, giá cổ phiếu hiện tại là 300 đồng, thì Earnings Yield = (15 ÷ 300) × 100 = 5%.

Bond Yield - lợi tức từ trái phiếu

Khi bạn đầu tư vào trái phiếu, bạn sẽ nhận lãi định kỳ. Bond Yield đo lường lợi nhuận từ lãi đó so với giá trị của trái phiếu.

Ví dụ: Bạn mua trái phiếu trị giá 1.000 đồng, nhận lãi 50 đồng mỗi năm, thì Bond Yield = (50 ÷ 1,000) × 100 = 5%.

Mutual Fund Yield - lợi tức từ quỹ đầu tư

Quỹ đầu tư tích lũy thu nhập từ cổ tức của cổ phiếu và lãi từ trái phiếu trong danh mục. Mutual Fund Yield là tổng thu nhập đó so với giá trị ròng của quỹ.

Ví dụ: Quỹ Z có thu nhập 100 đồng, giá trị ròng 1,000 đồng, thì Mutual Fund Yield = (100 ÷ 1,000) × 100 = 10%.

Yield vs Return - Phân biệt

Nhà đầu tư mới thường nhầm lẫn giữa Yield và Return, hai thuật ngữ này có ý nghĩa khác nhau:

Yield là thứ bạn “kỳ vọng”, còn Return là thứ bạn “thực nhận”.

Loại Yield nào mang lại lợi nhuận cao nhất?

Không có câu trả lời chung cho tất cả, nhưng có thể so sánh sơ bộ:

Cổ phiếu

Thường mang lại lợi nhuận cao nhất trong dài hạn, đặc biệt là cổ phiếu tăng trưởng. Tuy nhiên, rủi ro cũng cao hơn, phù hợp với người chấp nhận được biến động.

Bất động sản

Cho lợi nhuận trung bình đến cao (tiền thuê + tăng giá), nhưng cần vốn lớn và tự quản lý.

Trái phiếu

Lợi nhuận thấp hơn cổ phiếu, rủi ro thấp hơn, phù hợp với người muốn sự ổn định.

Quỹ đầu tư

Lợi nhuận đa dạng, phụ thuộc vào chiến lược đầu tư, linh hoạt và phù hợp cho người mới.

Tiền điện tử

Lợi nhuận cao, rủi ro cao nhất, phù hợp với người hiểu rõ công nghệ và sẵn sàng chấp nhận mất mát.

Mẹo chọn đầu tư dựa trên Yield

1. Không nên quyết định chỉ dựa vào con số Yield. Cần xem xét xu hướng dài hạn, độ ổn định và rủi ro.

2. So sánh Yield với các khoản đầu tư khác để xem lợi nhuận có phù hợp với mức rủi ro không.

3. Xem xét thời gian đầu tư. Đầu dài hạn có thể chấp nhận rủi ro cao hơn, chọn các tài sản có Yield cao hơn.

4. Phân bổ đa dạng danh mục. Đừng bỏ tất cả trứng vào một giỏ, hãy kết hợp cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản.

5. Theo dõi các yếu tố kinh tế. Lãi suất, lạm phát, tình hình thị trường ảnh hưởng lớn đến Yield.

Tóm lại

Yield là chỉ số quan trọng giúp nhà đầu tư hiểu được mức độ sinh lợi của khoản đầu tư, dù là Dividend Yield từ cổ phiếu, Bond Yield từ trái phiếu hay lợi nhuận từ các hình thức khác. Điều quan trọng là chọn Yield phù hợp với mục tiêu và tình hình tài chính của bạn.

Nhớ rằng Yield cao thường đi kèm rủi ro cao hơn, vì vậy việc đánh giá Yield cần đi kèm phân tích rủi ro, thời gian và mục tiêu đầu tư của bạn. Hiểu rõ Yield sẽ giúp bạn lập kế hoạch đầu tư một cách tỉnh táo và nâng cao khả năng thành công tài chính.