Giao dịch đã đến một giai đoạn nhất định, điều quyết định không phải là kỹ thuật có xuất sắc đến đâu, mà là có thể kiểm soát được tâm lý hay không.

Nghe có vẻ như là một câu nói truyền cảm hứng, nhưng suy nghĩ kỹ thì, giao dịch về bản chất chính là một trò chơi xác suất. Người kiếm được tiền chỉ làm một việc: lặp đi lặp lại một bộ quy tắc có kỳ vọng tích cực một cách lâu dài và ổn định. Trông có vẻ đơn giản, nhưng tại sao phần lớn mọi người lại không làm được? Bởi vì bản tính con người sẽ gây rối.

Tham lam khi đã có lợi nhuận tạm thời mà không rút lui, nhìn lợi nhuận bị một đợt đảo chiều nuốt mất; sợ hãi không dám cắt lỗ, lỗ nhỏ biến thành lỗ lớn; tâm lý may rủi khiến bạn nhiều lần phá vỡ quy tắc của chính mình, nghĩ rằng "lần này khác", còn cái tôi tự cao tự đại khiến bạn từ chối thừa nhận sai lầm, kết quả cuối cùng thường là cháy tài khoản.

Vì vậy, điều thực sự phân biệt trader với nhau không phải là chỉ số kỹ thuật phức tạp hơn ai, mà là trong thời kỳ biến động của thị trường, ai còn có thể giữ vững quy tắc, người đó mới có thể sống lâu hơn.

**Hiểu đạo thực ra chính là từ bỏ ảo tưởng**

Trader mới tìm kiếm "Chén Thánh" chỉ số; người nâng cao kỹ năng nghiên cứu cách dự đoán thị trường; còn người thực sự hiểu ra, chỉ làm một việc — quản lý chính mình.

Điều này có nghĩa là gì? Chấp nhận thua lỗ là điều tất yếu, xem cắt lỗ như là chi phí chứ không phải thất bại; chấp nhận bỏ lỡ cơ hội là bình thường, không ép buộc tham gia vào những xu hướng không phù hợp với hệ thống của mình; quan trọng nhất là thừa nhận nhận thức của bản thân có giới hạn, dùng quy tắc lạnh lùng để hạn chế phán đoán chủ quan, chứ không mù quáng tin vào cảm giác.

Khi bạn không còn nghĩ đến việc "chiến thắng thị trường", mà thật thà sống theo quy tắc, đó mới là sự hòa giải thực sự. Cắt lỗ không còn do dự, giữ vị thế không còn lo lắng, thậm chí không còn cảm giác ngứa tay khi không có vị thế mở.

Đây không phải là giác ngộ, cũng không phải là huyền học, mà là sự thỏa thuận cuối cùng giữa trader và quy luật của thị trường.