Nền kinh tế Nhật Bản gần đây đã dàn dựng một âm mưu dường như mâu thuẫn. Trong khi thông báo rằng thặng dư tài khóa đầu tiên trong 28 năm sắp xảy ra, việc tăng lãi suất của ngân hàng trung ương đã trực tiếp làm tăng mạnh đồng yên, đồng thời, nó cũng đưa tiền điện tử vào kế hoạch thịnh vượng quốc gia. Đây là một sai lầm chính sách hay một ván cờ được sắp xếp cẩn thận?

**Quay vòng tài chính và "sự chứng thực của nhà nước" đối với tài sản tiền điện tử**

Theo dự báo mới nhất của chính phủ Nhật Bản, thặng dư tài khóa cơ bản trong năm tài khóa 2026 dự kiến sẽ đạt 1,34 nghìn tỷ yên, lần đầu tiên kể từ năm 1998. Nghe có vẻ tốt, nhưng điểm nổi bật thực sự là chính sách mới cho tài sản tiền điện tử được đưa ra cùng một lúc. Các quan chức Nhật Bản chính thức xác nhận tài sản tiền điện tử là "công cụ tài chính góp phần hình thành tài sản quốc gia". Thực chất hơn, hệ thống thuế mới dự định thực hiện thuế riêng biệt đối với các giao dịch giao ngay, phái sinh và ETF, thấp hơn đáng kể so với các sản phẩm tài chính truyền thống. Nói cách khác, đây là một "con dấu" chính thức ở cấp quốc gia, với mục đích rõ ràng - thúc đẩy dòng vốn tư nhân vào con đường mới của thị trường tiền điện tử.

**Logic của việc tăng lãi suất của ngân hàng trung ương mà là sự sụt giảm mạnh của đồng yên ở đâu?**

Đây là phần khó hiểu nhất. Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đã tăng lãi suất chính sách lên 0,75%, điều này thường sẽ hỗ trợ sự tăng giá của đồng yên. Kết quả? Thay vào đó, đồng yên mất giá xuống 157, trong khi chứng khoán Nhật Bản tiếp tục tăng vọt. Đằng sau thị trường vi phạm lẽ thường này, thực sự có ba nhà quảng bá cạnh tranh.

Trước hết, thị trường đã tiêu hóa trước kỳ vọng tăng lãi suất và tín hiệu "không tích cực" sau đó do ngân hàng trung ương đưa ra ngay lập tức phá vỡ kỳ vọng thắt chặt và đồng yên giảm để đáp trả.

Thứ hai, và quan trọng nhất, việc tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu do chính quyền Trump thúc đẩy về cơ bản đang thay đổi dòng vốn. Để nắm bắt làn sóng cơ hội này, các công ty Nhật Bản đã phải chuyển sản xuất sang các khu vực có chi phí cao như Đông Nam Á và Ấn Độ, dẫn đến nhu cầu về đô la ổn định. Nhu cầu rút tiền đô la liên tục này đã trực tiếp làm giảm tỷ giá hối đoái của đồng yên.

Thứ ba, các nhà đầu tư đã thấy rằng lợi suất trái phiếu Nhật Bản vẫn chưa hấp dẫn, và họ đã chạy trốn khỏi thị trường trái phiếu và điên cuồng đổ vào thị trường chứng khoán. Kết quả là một tình huống kỳ lạ là "cổ phiếu tăng và ngoại hối giảm" - chứng khoán Nhật Bản đạt mức cao mới, nhưng đồng yên mất giá suốt chặng đường.

**Cuộc chiến "bứt phá hai tuyến" dưới khủng hoảng nợ**

Kết hợp những mảnh ghép này lại với nhau, những lo lắng sâu sắc của Nhật Bản nổi lên. Nợ của Nhật Bản chiếm hơn 260% GDP và áp lực trả lãi đang tăng lên hàng năm. Để đạt được thặng dư tài khóa trong những hạn chế như vậy, phải tìm ra một cách khác.

Lợi ích của đồng yên yếu là rõ ràng - giữa làn sóng "phi Hán hóa" toàn cầu, hàng hóa giá rẻ của Nhật Bản và năng lực sản xuất đã trở nên cạnh tranh hơn. Sự gia tăng lợi nhuận thương mại có thể trực tiếp giảm bớt áp lực nợ. Đồng thời, hệ thống thuế mới đối với tài sản tiền điện tử là mở ra các nguồn thuế mới và hướng dẫn đầu tư mạo hiểm tư nhân vào lĩnh vực này thông qua các chính sách ưu đãi. Điều này thực sự đang nuôi dưỡng thị trường tiền điện tử để trở thành một nhóm tài sản mới và cực tăng trưởng kinh tế.

Nói một cách thẳng thắn, chiến lược của Nhật Bản là giảm bớt gánh nặng nợ bằng cách dựa vào khả năng cạnh tranh thương mại, đồng thời xây dựng thị trường tiền điện tử như một động lực tăng trưởng mới. Đây là một cuộc chiến đột phá trong vũng lầy nợ.

Câu hỏi đặt ra là, liệu sự kết hợp "tài chính + mã hóa" này có thể thành công? Liệu đồng yên có tiếp tục mất giá và thậm chí vượt qua mốc 160? Thị trường rõ ràng đang chờ xem.